Mart ayına ilişkin elektrik ve doğalgaz faturaları nisanda gelmeye başladı. Ancak gelen faturalardaki anormal artışlar ülkenin birçok yerinde herkesin dikkatini çekti ki; itirazlar da yükselmeye başladı.
Özellikle zam yapılmadığının açıklandığı doğalgazda metreküp fiyatına gizli bir zam yapıldığı, şimdi eldeki faturalara bakarak herkes tarafından dile getiriliyor. Artış yüzdesinin bölgelere göre yüzde 140’lar seviyesinde olduğu belirtiliyor.
Faturalar üzerinde tutarlar önce yüksek oranlı gösteriliyor. Ardından aynı fatura üzerinden yüzde 59-60 gibi bir oranda ‘devlet desteği’ indirimi yapıldığı yazılıyor. Faturanın sonunda da, “Devlet desteği sonrasında ödenmesi gereken fatura tutarı” yazısı yer alıyor.
İşte kafalar da burada karışmaya başladı!
Tedarik şirketlerine Son Kaynak Tedarik Tarifesi ile tüketicilere satacakları elektriğin en az yüzde 50’sini bir kamu kurumu olan Elektrik Üretim A.Ş’den (EÜAŞ) temin etme fırsatı verildi. Böylece EÜAŞ artık görevli tedarik şirketlerine aktif elektrik enerji bedelini kilovatsaati 48,21 kuruştan satabiliyor.
Öte yandan Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) bu formüle dayanarak Mart ayı son kaynak tedarik tarifesindeki enerji fiyatlarının meskenler için kilovatsaat başına 2,68 TL, diğer abone grupları içinse 2,80 TL olacağı tahmini yapıyor. EMO’nun belirlemelerine göre tedarik şirketleri piyasadan aldığı elektriğin üzerine kar koyup satarken, bir de EÜAŞ’tan ucuz elektrikle destekleniyor.
O nedenle bazı bölgelerde yapılan yüzde 140’lık zam, ardından yüzde 59-60’lık devlet desteği indirimi ile aslında kamu kaynaklarının vatandaşa değil de; doğalgaz dağıtım şirketlerine mi aktarıldığı soruları başladı.
Bütün bu fiyat ayarlamalarının faturalara yansıması nasıl oluşuyor?
Mart ayında havaların ısınmaya başladığı biliniyor. Birkaç gün soğuk olsa da bölgesel olarak mart ayının genelinde ısınma başladı. Isınma nedeniyle vatandaşlar kombi gibi cihazlarını kapattıkları için doğalgaz ve ona bağlı elektrik tüketim faturalarında düşüş bekliyordu.
Fakat nisan ayında gelen doğalgaz ve elektrik faturaları: en soğuk aylar ocak-şubat faturalarının da üzerinde ‘dudak uçuklatan’ tutarlarda geldi.
Ankara’da Başkent Doğalgaz tarafından doğalgazın metreküp fiyatı ocak ayında 8,04 TL iken Nisan ayında 8,235 TL’ye çıkarıldı. Aradaki zam vatandaşa yansıtıldıktan sonra faturada devlet desteği uygulanarak indirim yapıldığı belirtiliyor.
Elimize gelen bir vatandaşın şubat ve mart aylarına ilişkin doğalgaz faturalarını incelendiğimizde şubat ayında 208 metreküp tüketim karşılığı 1965 TL faturalanıyor. Havaların ısındığı Mart ayına ilişkin doğalgaz tüketimi 108 metreküp oluyor. Ancak mart faturasında “Bu fatura döneminde ilgili tüketim bedeli 2260,16 TL olup, 1245.84 TL’si ‘devlet desteği’ sonrasında ödenmesi gereken tutar 1014 TL’dir” yazılıyor.
Bir önceki aydan 100 metreküp daha az tükettiği halde vatandaşın faturası önce 2260 TL’ye çıkarılıyor, ardından 1245 TL devlet desteği adı altında indirilip, 1014 TL faturaya dönüştürülüyor.
Faturalarda oluşan yüksek oranlı hareketler ‘Şikayetvar’ isimli siteye de yansımış durumda.
Ankaralı yurttaşlar Başkent Doğalgaza itirazlarını yaparken, ağırlıklı olarak mart ayında başlayan artışların anormalliğinden bahsediyorlar. Mesela mart ayında il dışında olduğu halde 2 aydır 950 lira fatura geldiği için itiraz eden vatandaş da var, mart ayında havaların sıcaklığından dolayı sadece 10 gün kombiyi çalıştırdığı için anormal bir faturaya itiraz eden de. Yine şubat ayında 1087 lira gelen fatura tutarının mart ayında 4 katı olarak 5 bin 400 lira olarak geldiğini de dile getiren de var.
Bu durum sadece Ankara’da olmuyor. Doğu Anadolu’nun en soğuk illeri arasında olan Van’da da faturalardaki anormallikler dile getiriliyor. Medyaya düştüğü kadarıyla, Van’da ocak ayında 7.3 TL olan doğalgaz metreküp fiyatı Nisan ayında 17.3 TL’ye çıkarıldı. Van’da 160 bin doğalgaz abonesine ortalama 1180 TL devlet desteği eklenmesi üzerinden bir hesaplama yapıldığında, sadece Van ilinde doğalgaz firmalarına 188.8 milyon lira ödeme yapıldığı ortaya çıkıyor.
