Daha önce de yazdığım gibi savaş hali yoksa bir ülkede enflasyonu iktidar yaratır. Sebebi de boşalttığı hazineyi doldurmak ve enflasyonsuz dönemde karları azalan şirketlerin yeniden kar etmelerinin sağlanmasıdır.
Şirketler kazandıkça, istihdam politikalarına destek olmaları istenir. Hatta daha da ileri gidilir, bizde de olduğu gibi istihdam başına kamu desteği bile verilir. Ayrıca, el altından istihdam sağlanması baskısı yapılır. Cumhurbaşkanı Erdoğan bunu açıktan yapmıştı. TOBB üyelerine ‘birer kişi alırsanız, 1.5 milyon kişi istihdam sağlarsınız’ demişti hatırlanırsa.
İstihdam sağlanmasının istemesi ise enflasyon altında ezilen dar ve sabit gelirli yurttaş üzerinde ‘göreceli olarak’ rahatlık varmış ortamı yaratmaktır.
Şöyle bir örnekle daha iyi anlatmış oluruz.
Eskiden kilogramı 100 TL olan peynirin fiyatının 400 TL olduğunu gören bir dar gelirli baba evine peynir dahi artık götürememenin öfkesi içerisindedir. Ancak, iktidarın istihdam politikaları ile kızı ya da oğlu geçinme imkanı olmasa da asgari ücretten işe girmişse, işte o baba biraz olsun yutkunur öfkesini…
O nedenle bu duruma ‘göz yaşlarını gizleyen baba’ psikolojisi diyorum.
Tarihler 1 Ocak 2005’i gösterdiğinde 2 yılını yeni geçmiş olan AK Parti paradan 6 sıfır attı. Bir milyon lira 1 liraya düştü. En büyük banknot 100 lira oldu. 2009 yılında ise 200 TL tedavüle girdi. 200 TL yürürlüğe girdiğinde dolar 1,53 lira idi ve 130 dolar alınabiliyordu.
Yine sıfırlar atılmadan önce bir buçuk milyon lira olan ekmek de 15 kuruşa düştü.
Şimdi atılan sıfırların üç tanesi geri geldi bile…
200 TL ile şimdi 5.50 dolar alınabiliyor.
Ekmek ise 12.5 lira…
Bugün yaşanılan ekonomik duruma bakıldığında sıfırlar yeniden artmaya başlayacak.
Etin kilosu bin liraya, peynirin kilosu 700 liralara dayandığında; tedavüle daha yüksek tutarlı banknotların eklenmesi gerekecek.
Tabi et ve peynirin kilosu bu rakamlara çıktığında için yeni banknotlar gelecek anlamında söylemiyorum.
Son siyasi söylem ve hamleler ile enflasyonun düşüş trendinin artık durduğu, hatta çıkış yönlü bir gelişmeye girdiği gözlendiği için söylüyorum.
Emin olun TÜİK’in de daha fazla enflasyonu düşük gösteremeyeceği bir sürece doğru evriliyoruz.
Enflasyonun neden yükseleceğini de tahmin ediyorsunuzdur. Enflasyonu yaratan kamu tarafının attığı siyasi ve ekonomik hamlelerinin en azından erken seçime kadar durmayacağını düşündüğüm için söylüyorum.
Öte yandan bugün içeride yaşanılan siyasi ve ekonomik karışıklığın oluşturduğu atmosfere, yakında dışarıdan gelecek tepkilerin eklenmeyeceğini hiç kimse söyleyemez.
