2019 yılında T.C. Kültür Bakanlığı tarafından "Türkiye Okuma Kültürü Haritası Projesi" açıklandı. Proje kapsamında Türkiye'yi temsil niteliği olan 26 ilde 6212 kişi ile görüşülmeler yapıldı. (kygm.gov.tr, 2019)
Sonuçlar çok ilginç. Birlikte inceleyelim.
Ülkemizde kitapların rastgele seçilerek, düzensiz okunma oranı (% 45.3), yılda ortalama kitap okuma oranı 7.2, en çok okunan basılı materyal olarak kitap ve oranı (% 54), seçilen kitapların (% 61.5) oranı tavsiye üzerine alınan kitaplar olup düzenli olarak takip edilen yazar yok cevabı (% 84.2).
Kıymetli okurlar, bu sonuçları gördükten sonra internette araştırma yaptım. Avrupa ülkelerinin okuma oranlarını araştırdım. Sonuçları buraya yazmak çok uzun süreceği için değil ne kadar eksik olduğumuzun kanıtı sayfalarda kalsın istemediğim için yazmıyorum. Yoksa sonuçlar bizim açımızdan çok kötü.
Oysa eğitim alanında nice devrimler yapmış bir neslin evlatlarıyız. Dünyada eşi benzerine çok az rastlanan köy enstitülerinin büyüttüğü bir neslin evlatlarıyız. Sanatı, sporu, mühendisliği, öğretmenliği, çiftçiliği, zanaatı bilen öğretmenlerin yaşamı öğrettiği bir nesiliz demek isterdim ancak diyemiyorum. Ne yazık ki köy enstitüleri kapatılalı çok uzun zaman oldu. Maalesef bu kadar az kitap okumamızın nedenlerinden biri de köy enstitüleri gibi muazzam yapılanmaları kendi ellerimizle yok etmemiz.
Köy enstitülerinin kapanma süreci bu kitabın konusu olmamakla birlikte bir ülke meselesi olduğunu ve güncellenerek yaşama geçirilmesinin ülkemiz yararına olacağını düşünmekteyim.
Konumuza geri dönecek olursak. Kitap okumada çok geride ve yanlış yoldayız. Bundan 100 yıl öncesinde kitap alışkanlığıyla bizlerin çok önünde olan Atatürk aşağıdaki hatıratında bizlere yine ders vermekte.
“- Paşam! Tarihle uğraşıp kafanı yorma... 19 Mayıs’ta kitap okuyarak mı Samsun’a çıktın?
Atatürk, bu çok samimi yakınmaya gülümseyerek şöyle karşılık verdi:
-Ben çocukken fakirdim. İki kuruş elime geçince bunun bir kuruşunu kitaba verirdim. Eğer böyle olmasaydım, bu yaptıklarımın hiç birisini yapamazdım.”
Mustafa Kemal Atatürk’ün;
Başucu kitabı, Çalıkuşu…
Yaklaşık okuduğu kitap sayısı, 4000.
Yazdığı kitap sayısı, 9.
Çocuklarımıza kitap okuma alışkanlığını kazandırmak için temelde yapmamız gereken tek şey bizlerin kitap okuması. Zaman okuduklarını anlayarak aralarında bağlantılar kurup yenilikler inşa etme zamanı. Ben yılda 4 kitap okuyorum ile olacak iş değil. Sadece bu tarz kitaplar okuyorum ile ilerlemek mümkün değil. Sözlük okumayı öğretmeliyiz, tarih, edebiyat, sanat, bilim gibi her alanda okumalar yapılmalıdır. Ayda en azından bir kez evimize bir dergi almalıyız. Konusu teknoloji olabilir, ekonomik olabilir çocuğun yaşına uygun değil diyebilirsiniz ancak olay yaş özellikleri değil evde oluşturulacak okumu kültürü ile ilgili.
Okuyalım.
