Genç bir doktor arkadaşımla söyleşiyorduk…
Yeni değil, birkaç yıl önce…
Cerrahtı. Kamuda çalışıyordu. Bir taşra kentinde. İstanbul'da bir özel hastaneden öneri gelmiş. Kararsızdı… Düşüncelerimi soruyordu…
Kamu ile özel sektör arasındaki farkları falan konuştuk. Neleri kaybedebilir? Ne kazanabilir?
Henüz yaşı gençti. Buna dayanarak 'Riskleri göze alabilirsin!' demiştim.
Özele geçti.
Bugün durumu çok daha iyi…
Ekonomik olarak…
Bu bir yana da…
Benim o konuşmada en unutamadığım, belleğimin altını çizip unutulmazlar rafına kaldırdığı şey genç arkadaşımın şu söyledikleriydi:
'Para kazanmak istiyorum. Çünkü iki çocuğum var. Onların gelecekleri için istiyorum bunu. Kazanmalı ve onları yurtdışına göndermeliyim. Bu ülkede gelecek yok!'
***
Birkaç yıl önceki bu söyleşmemizi, orada beni üzen sözleri niye mi anımsadım?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2017 yılı uluslararası göç istatistiklerini açıkladı.
İstatistikler 'Gençler ülkeyi terk ediyor' şeklinde yansıdı gazete ve televizyon haberlerine.
Haberlerin özeti şuydu:
'Yurtdışına giden genç nüfus, gelenlerden fazla. Türkiye'nin yaşlı nüfusu artıyor.'
***
Gazete ve televizyon haberleriyle yetinmeyip TÜİK'in internet sitesindeki verileri inceledim.
2017 ylında Türkiye'den göç edenlerin sayısı önceki yıla göre yüzde 42,5 oranında artmış. Bir yılda 253 bin 640 kişi yurtdışına göç etmiş. Göç edenlerin yüzde 54'ü erkek, yüzde 46'sı kadın.
Yaş gruplarına göre dağılımlarına baktım. İlk sırayı yüzde 15,5 ile 25-29 yaş grubu alıyor. Onları ise yüzde 14,4 ile 20-24 yaşlarındakiler, yüzde 12,3 ile 30-34 yaşlarında olanlar izliyor.
Yüzyılımızda artık 30'lu yaşlardaki insanlar da 'genç' kategorisinde anılıyor. Bunu da düşünürsek, göç edenlerin yüzde 42,2'sini gençler oluşturuyor diyebiliriz.
En çok dış göç veren illerse sırasıyla İstanbul (75 bin 849 kişi), Ankara (27 bin 379 kişi), Antalya (15 bin 056 kişi), Bursa (13 bin 946 kişi), İzmir (10 bin 353 kişi).
***
TÜİK'in verilerini inceledikten sonra, daha sağlıklı bir değerlendirme için göç edenlerin eğitim ve gelir durumları ile en çok hangi ülkelere gittiklerini merak ettim. Ama, açıklanan istatistikler bu bilgileri içermiyor.
Konuyu Meclis'e taşıyan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Milletvekili Ali Şeker de, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun yanıtlaması için verdiği soru önergesinde bunları sormuş zaten…
O bir de şu soruları eklemiş önergesine:
'2002 yılından bugüne dek Türkiye'den göç eden toplam kişi sayısı ve yaş gruplarına göre dağılımı nasıldır?'
'2017 yılında Türkiye'den göç eden 253 bin 640 kişinin göç etmeyi tercih etme sebeplerine ilişkin kapsamlı bir analiz çalışması yapılacak mıdır?'
'Türkiye'den göç eden insan sayısında yaşanan bu artış son yıllarda sıkça dile getirilen nitelikli beyin göçü artışının bir ispatı olarak kabul edilebilir mi?'
***
Soylu önergeyi yanıtlar mı?
Yanıtlarsa, vereceği yeni istatistikler ne olur?
Bu bir yana, açıklanan verilerle yetinerek düşününce, en çok gençlerin yurt dışına göç ettiğini görmek üzücü…
Genç göçün birçok nedeni olmalı. Bunların başında belli bir eğitim almış olanların Türkiye'de yeterli, tatmin edici istihdam olanakları bulamaması geliyor… 'Beyin göçü' dediğimiz göç bundan kaynaklanıyor. Gerek ekonomik, gerek sosyal anlamda gelecek kaygısı gençlerin gözünü yurtdışına çevirmesine yol açıyor.
Bu kaygılarla yapılan göçlerin gelişmemiş ya da az gelişmiş ülkelerden gelişmiş ülkelere olduğunu ise, söylemek bile gereksiz.
***
TÜİK'in verileri, başta andığım doktor gibi düşünenlerin arttığını gösteriyor…
Bu da ülkemizin geleceği için kaygı verici değilse nedir?