Eskiden belediye otobüslerinin biniş- çıkış kapılarının görünür bir yerinde üzerinde Türkçe karşılığı ''içine alma, içine sızdırma'' olan ''istiap haddi'' yazılı metal bir plaka bulunurdu.
Söz konusu yazının altında da yolcu taşıma kapasitesini gösteren ''ayakta'' ve ''oturarak'' ibareleri yer alırdı.
Örneğin ''Ayakta:40, oturarak:50
O rakamlar olması gereken üst sınırları gösterirdi.
Ama, o kuralın uygulandığı bir otobüs görmek hemen hemen imkansızdı.
Özellikle de çalışan kesimin iş yerlerine, öğrencilerin de okullarına gidiş ve dönüşüne denk gelen sabah ve akşam saatlerinde.
Otobüs yolcularının sayısı istiap haddinin çok üstüne ulaşmasına rağmen her durakta yeni yolcu almak için şoförün en arkadaki yolcuların da duyabileceği bir tonda ''ilerleyelim beyler'' diye uyarı anonsları yapması, yolcular tarafından tepkiyle karşılanırdı. Bu yüzden yolcularla şoför arasında sık sık ağız dalaşı yaşanırdı.
Bazı şoförlerin ise dikiz aynasından otobüsün içini gözleyerek alaycı bir edayla ''arka taraf boş beyler- hanımlar'' diye bitmek bilmeyen anonsları, ortamı daha da gerer, işi yolcu ve sürücü arasında yumruklaşmaya kadar götürürdü.
Sıkışıklık nedeniyle, kapıları açık kalan otobüslerde yolculuk tehlikeli boyutlara varır, iniş sırasında kimilerinin ayakkabılarından birinin, ya da çantasının otobüste kaldığı bile olurdu.
Kent içi yolculuklarda yolcular için adeta işkence olan istiap haddi ihlali, şimdilerde çok daha farklı, çok daha büyük bir sorun olarak kendini gösteriyor.
Bu kez sorun daha geniş kitleleri ilgilendiriyor.
Tehlike çanları insanlık için çalıyor…
Alman Dünya Nüfusu Vakfı'nın (DSW) verilerine göre, 2020 yılında 82,3 milyon artan dünya nüfusu 2021'e 7 milyar 837 milyon kişiyle giriyor. İstatistikler, dünyadaki insan sayısının her saniye 2,6 kişi arttığını gösteriyor. 2023 yılına kadar dünya nüfusunun 8 milyarı aşması bekleniyor. Bu rakamın 2050'de 10 milyara ulaşacağı söyleniyor.
Bizim kent içi sefer yapan belediye otobüsleri gibi.
İstiap haddinin sınırları zorlanıyor.
Kontrolsüz artış, aşılması güç sorunlara davetiye çıkarıyor.
Yerküre bugün hiç taşımadığı kadar insan nüfusuna ev sahipliği yapıyor. Dünya nüfusu her yıl 80 milyon artıyor. Uzmanlar bu ritmin hızlı ve tehlikeli olduğu uyarısında bulunuyor.
İklim kriziyle birlikte büyüyen demografi krizi karşısında uzmanlar, dünya nüfusunun artmaması gerektiğini ısrarla hatırlatıyor.
Aman dikkat…
Sınırlar aşılıyor…
İstiap haddi alarm veriyor.