Sarnıçlar

Şebeke suyu olanağının bulunmadığı ya da kısıtlı olduğu yerlerde yağış sularından yararlanılır. Özel sarnıçlarda biriktirilen bu sulardan kullanma ve içme suyu olarak yararlanılabilir.

Yağış suları havadan birtakım kirletici etkenleri bünyesine alabilir. Özellikle aşırı hava kirliliği olan bölgelerde yağış sularının toplanmamalıdır. Yağış sularının kaptaj damlarda yapılmaktadır. Turistik yörelerde bu gibi sarnıçların bir yararı da güneş enerjili ısıtma sistemleri ile kombine olarak yapılmaları durumunda kullanma ve banyo suyu olarak oldukça önemli bir kaynak oluşturabilmesidir.

Yağış suyu kaptajının insanlar ve hayvanlar tarafından kirletilemeyecek biçimde yapılması gerekmektedir. Dam örtülerinin kiremit, aternit benzeri suyun tadını bozacak nitelikteki maddelerden yapılmamalıdır. Galvanizli saclar bu açıdan uygundur. Oluklu saçlar suyun toplanmasını kolaylaştırır. Toplanan su sistemde sarnıca yönlendirilir. Ancak sarnıçla bağlantıda ilk yağmur sularının sarnıca girmesini engelleyecek önlemler de alınmış olmalıdır. Bunu sağlamak için gerekli düzenek basittir. Özel bir sifon sisteminde ilk yıkantı suları bir kapta biriktirilir. Bu kap belirli bir ağırlığa ulaştığında ilk yağmur sularının dışarı dökülmesine ve daha sonraki suların ise sarnıca dolmasına olanak verir. Yine aynı mekanizma diğer bir kaldıraç sistemi ile sarnıç dolduktan sonra fazla suyun sarnıca girmesini de engelleyebilir.

Sarnıcın üzerinde ağzı şapka gibi kapatılan bir bakım ve onarım deliği bulunmalıdır. Bu deliğin ağzının yerden en az 50 santimetre yükseklikte bulunmalıdır. Sarnıcın dibi eğimli olmalı ve dipte bir boşaltma deliği bulunmalıdır. Bu boşaltma deliği doğrudan kanalizasyon sistemine akıtılmalıdır. Ancak herhangi bir nedenle suyun geri kaması engellenmelidir. Sarnıç kirlendiğinde dipteki kapak açılarak sarnıcın temizlenmesi sağlanabilir.

Eğer sarnıçta biriken suların tozları sürüklemesi engellenemiyorsa sarnıç iki bölme halinde yapılabilir. İki bölme arasına kaba süzücü beton duvar konur. Böylece birinci bölgede biriken suyun süzücü çimento duvar aracılığıyla ikinci bölmeye geçebilmesi sağlanır.

Eğer iki bölme yapılamayacaksa, bu kez ana sarnıca girmeden önce yağmur sularının 50 santimetre yüksekliğinde bir kum tabakasından geçirilmesi sağlanır. Kumların tanecik büyüklüğü 0.5 santimetreden biraz küçük olmalıdır. Daha etkin bir süzme isteniyorsa 50 santimetre kum ve 20 santimetre kalınlığında kömür tozu tabakasından geçirilir. Günümüzde kolay ve ucuz sağlanabilecek ucuz su süzücü araçlar vardır.