GAZBİR geçtiğimiz temmuz ayına yönelik doğalgaz sektöründeki ithalat, ihracat, tüketim verileri ile Avrupa ülkeleri karşılaştırmasının yer aldığı sektör raporunu yayımladı. Buna göre, 2018-2024 yılları Temmuz ayında ortalama 66 bin yeni abone sisteme dahil oldu. Temmuz 2024’te haziran ayına oranla abone sayısı yaklaşık 92 bin arttı. Temmuz ayında 7 yıllık ortalamanın yaklaşık 26 bin üstünde yeni abone sisteme dahil oldu.
Temmuzda doğalgaz ithalatı arttı, LNG azaldı
Doğal gaz ithalat miktarı 2024 Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18 artarak 3.6 milyar m3 oldu. 2024 Temmuz ayında, 2022 yılı Temmuz ayına kıyasla doğal gaz ithalat miktarı 163 milyon m3 arttı. 2024 Temmuz ayında ithal edilen doğal gaz miktarı haziran ayına göre 1,3 milyar m3 artış kaydetti. 2024 Temmuz ayında ithal edilen doğal gazda boru gazının payı yüzde 87, LNG’nin payı yüzde 13 oldu. 2023 Temmuz ayına kıyasla boru gazıyla doğal gaz ithalat miktarı yüzde 22 artarken, LNG ithalat miktarı ise yüzde 3 azaldı.
Yapılan ithalatın ülkelere göre dağılımı
Ocak-Temmuz döneminde Rusya’dan 10.4 milyon metreküp ithal edilen doğalgazın temmuz ayındaki miktarı 1.4 milyon metreküp oldu. Azerbaycan’dan 7 ayda 6,6 milyon metreküp gaz ithal edilirken, sadece temmuz ayındaki ithalat 1 milyon metreküp oldu. ABD’den ithal edilen doğalgaz ise 7 ayda 2.3 milyon metreküp oldu. Temmuz ayında ise ithalat yapılmadı. İran’dan ocak-temmuz arasında 3.8 milyon metreküp olarak yapılan ithalatta sadece temmuz ayında 619 milyon metreküp gaz alındı. Cezayir’den 7 ayda ithal edilen gaz miktarı 3.4 milyon metreküp iken, temmuz ayındaki ithalat miktarı 470 milyon metreküp oldu.
Haziran-Temmuzda sanayide tüketim arttı
Rapora göre geçtiğimiz Temmuz 2024 döneminde doğal gaz tüketimi bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 9 artarak 3,3 milyar m3 oldu. Temmuz 2024’te tüketim haziran ayına göre yaklaşık 554 milyon m³ arttı. Konutlarda tüketilen doğal gaz miktarı geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 6 azalırken, 2022 yılının aynı ayına göre ise yüzde 35 artış gösterdi. Temmuz 2023’e kıyasla sanayide tüketilen doğal gaz miktarı yüzde 14, santrallerde tüketilen doğal gaz miktarı ise yüzde 13 arttı.
Yaz dönemi sıcaklık ile tüketim karşılaştırması
Türkiye’deki coğrafi bölgelerin 2024 temmuz ayı ortalama hane başı konut tüketim ve sıcaklık karşılaştırmalarına bakıldığında 2024 yılı Temmuz ayı ortalama sıcaklığı, uzun yıllar ortalama sıcaklığının 1.7°C üstünde gerçekleştiğine işaret edilen raporda, 26.7°C olduğu kaydediliyor. Bu durum 2023 yılı Temmuz ayında ortalama hane başı tüketim 19 m³ iken 2024 yılı Temmuz ayında yaklaşık yüzde 13 azalarak 17 m³ olduğu hesap ediliyor. Buna göre, Temmuz 2024’te nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu bölge olan Marmara Bölgesi’nde ortalama hane başı tüketim 18,3 m³, Doğu Anadolu Bölgesi’nde 18,5 m³, İç Anadolu Bölgesi’nde 15,3 m³ olarak gerçekleşti.
2.9 milyon metreküp gaz konutlara girdi
Temmuz 2024’te doğal gaz dağıtım şirketleri tüketilen toplam doğal gazın yaklaşık yüzde 97’sini (2.899milyon m³) nihai tüketicilere ulaştırdı. Abonelerin tüketimi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6 azaldı. Taşınan doğal gaz miktarı yüzde 1, serbest tüketicilerin dağıtım şirketlerinden tedarik ettiği doğal gaz miktarı yüzde 13 artış gösterdi.
Sakarya sahası 203 milyon metreküp gaz üretti
Sakarya Doğal Gaz Üretim Sahasının kademeli olarak devreye girmesiyle beraber üretilen doğal gaz miktarı Temmuz 2024’te bir önceki yılın aynı dönemine göre 167 milyon m³ artış kaydetti. 2024 Temmuz ayında üretilen doğal gaz miktarı bir önceki ay üretilen doğal gaz miktarına göre 12 milyon m³ arttı. Üretim gazının yüzde 80’i Zonguldak, yüzde 12’si Tekirdağ, yüzde 4’ü Kırklareli, yüzde 3’ü İstanbul, yüzde 1’i Düzce’deki üretim sahalarından çıkarıldı. Sakarya Doğal Gaz Üretim Sahasında Temmuz 2024’te yaklaşık 203 milyon m³ doğal gaz üretildi. Raporda önümüzdeki süreçte Sakarya sahasındaki günlük üretim miktarında artış olması beklendiğine işaret ediliyor.
İhraç edilen doğal gaz miktarı
2023 yılı temmuz ayında 22 milyon m³ doğal gaz ihraç edildiğine işaret edilen raporda, 2024 yılı Temmuz ayında Bulgaristan’a (118 milyon m³), Macaristan’a (50 milyon m³) ve Kuzey Makedonya’ya ( 0,12 milyon m³) doğal gaz ihracatının gerçekleştiği kaydedildi. İhraç edilen doğal gaz miktarı Temmuz 2024’te bir önceki aya göre yaklaşık 59 milyon m³ azalma gösterdi.
Stokların durumu
2024 Temmuz ayı itibariyle depolanan toplam doğal gaz miktarı 2023 yılı temmuz ayına göre yüzde 24 azalma gösterdi. 2024 yılının temmuz ayında haziran ayına göre depolanan doğal gaz 364 milyon m³ arttı. Yer altı depolama tesislerindeki doğal gaz miktarı bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 26, LNG terminallerinde depolanan doğal gaz miktarı bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 6 azaldı.
Avrupa’da temmuz ayındaki tüketim kıyaslaması
Temmuz 2024 döneminde Avrupa'da toplam doğal gaz tüketim miktarı 22 milyar m3 olduğuna vurgu yapılan raporda, İtalya’nın Temmuz 2024 döneminde toplam 4,2 milyar m3 doğal gaz tüketimi ile Avrupa’da en fazla doğal gazın tüketilen ülkesi olduğu belirtildi. İtalya’yı 3,5 milyar m3 tüketim ile Almanya, 3,3 milyar m3 tüketim ile Türkiye takip etti. 2024 yılı Temmuz ayı tüketiminin en yüksek olduğu ülke olan İtalya’nın doğal gaz tüketimi Avrupa doğal gaz tüketiminin yüzde 19’unu oluştururken, Türkiye'nin Temmuz 2024 doğal gaz tüketimi Avrupa doğal gaz tüketiminin yüzde 15’ini oluşturdu.
AB’deki doğal gaz satış fiyatları
Avrupa başkentlerinde ortalama mesken doğal gaz satış fiyatı 2024 Temmuz ayında haziran ayına göre yüzde 1 artarak kilovatsaati 9,74 eurocent oldu. (Avrupa’da santimetreküp fiyatı 103,67 euro-cent olarak hesap ediliyor) İsveç’in başkenti Stockholm’de Temmuz 2024’te meskenlerde doğalgazın kilovatsaat satış fiyatı 32,53 eurocent olurken, (Soğuk ülke İsveç’te santimetreküp fiyatının 346,119 euro-cent olarak hesaplandığı belirtiliyor. HEPI ve GAZBİR verileri esas alınarak 28 Avrupa ülkesinin başkentlerindeki konut doğal gaz fiyatları kıyaslandığında geçmiş aylarda olduğu gibi Stockholm 2024 Temmuz ayında doğal gazı en pahalı kullanan başkent olduğuna işaret ediliyor.
Fotoğraf: AA