Makbule AKGÜL
Kavramsal protest sanatçı, yazar Erhan Us, ‘Tetikleme Uyarısı’ adlı on dördüncü kişisel sergisini ABD’de açtı. Erhan Us’un ABD’de açtığı İntrospektif Sergisi “Tetikleme Uyarısı”, düşünceler, inançlar ve ahlaki sistemler arasındaki karmaşık etkileşimi ortaya koyuyor. 'Tetikleme Uyarısı' sergisinde, Us, sanatseverleri düşünceler, inançlar ve ahlaki sistemler arasındaki karmaşık ilişki merkez sahneye çıkarak kendini yansıtma ve düşünme yolculuğuna çıkmaya davet etti. Kavramsal sanatçı Erhan Us eserlerinde, düşünceler, inançlar ve ahlaki sistemler arasındaki karmaşık etkileşimin içe dönük bir keşfi olarak; Tetikleme Uyarısı, eleştiri, ifade özgürlüğü ve 'ideal' dil üçgenindeki arafı araştırıyor. Erhan Us, “İçeriklerimde öyle hayaller, güzellikler, pembe düşlere rastlamazsınız. Sanat nihayetinde bir ifade biçimi ve ben ifade ettiğim fikirler arasında aktivizmini yaptıklarıma ve ifade özgürlüğü gibi uğruna savaşılması gereken başlıklara yer veriyorum” diye ifade ediyor.
Geleneksel eleştiri anlayışlarına, ifade özgürlüğüne ve ulaşılmaz ideal dile meydan okumaya hazır olan sergi, Türk sanatçı ve yazar Erhan US’un on dördüncü kişisel ve ABD’deki üçüncü sergisi. 1987 doğumlu olan Us, Ankara'dan gelen ve Türkiye'deki kavramsal sanatın alanında öncü bir figür olarak duruyor; protest/ateist eserleri ve kitapları, otoriter yönetim altındaki 20'den fazla ülkede suç öğeleri içeriyor. 26 ülkede 140'ten fazla sergide eserleri sergilenen Us'un, 14 kişisel sergisi de dahil olmak üzere yaratıcı izleri tüm dünyayı kapsıyor. 'Tetikleme Uyarısı', 24 Ağustos – 24 Eylül tarihleri arasında Night Owl Gallery'nin Station North, Baltimore, Maryland’deki yeni mekanında, eşzamanlı sanat, müzik ve performans etkinlikleriyle gerçekleşti.
Kavramsal protest sanatçı, yazar Erhan Us, “Tetikleme Uyarısı” adlı on dördüncü kişisel sergisini konuştuk.
Eğitiminiz ve kısa bir özgeçmişinizle başlayalım isterseniz. Erhan Us kimdir?
Bilkent, İstanbul ve Anadolu Üniversitelerinden TO İşletme, Sosyoloji ve Felsefe ile Maryland Institute College of Art'tan Multidisipliner Sanat MFA (yüksek lisansı) derecelerine sahip, yayınlanmış 3 kitabı ve 60+ yayını olan 36 yaşında bir sanatçı ve yazardır. Doğu Akdeniz Üniversitesi'nde dersler vermeye ve çalışmalarına ABD'de devam etmektedir.
“SERÜVENİME FOTOĞRAF İLE BAŞLADIM”
Kavramsal sanat ile serüveniniz nasıl başladı? Bize hikâyenizi anlatır mısınız?
Fotoğraf ile başladı, sonrasında yazdığım kitapların ve metin etkilerinin eklenmesi ile çalışmalar birbirinin farklı biçimlerine ilham verdi ve bugün 500'ün üzerinde heykel, resim, yerleştirme, video, fotoğraf projesi, animasyon, baskı ve gerilla sanat öğesi ile devam ediyor.
Bize son serginiz olan “Tetikleme Uyarısı” serginizden bahsedebilir misiniz?
Tetikleme Uyarısı, toplumların her 'fırsatta' kutuplaştığı ve söylemleri ofansif olarak tanımlayarak yeniden ötekileştirme döngüsüne girmeleri üzerine bir eleştiri. Zira her fikir veya kavram, bir karşıtı için ofansif içerikler barındırıyor. Ve bu fikirlerin çarpışarak geliştirilmesi yerine sorgulanmaz formlara bürünerek yeni dogmalar yaratması, Engizisyon Avrupasını yeniden yaratmak demek. İnançları ve sistemleri ve sorgulamak yerine saygı duyulmasını beklediğinizde, bu yalnızca yeni ve ana akım dokunulmazlar demek, azınlık soyut sistemlerinin yine göz ardı edilmesi demek.
“SERGİ FİKİR ÇATIŞMALARINA TEŞVİK EDİYOR”
Sergide nasıl çalışmalar var? Ne kadar sürede hazırlandınız?
Sergi biraz Batı değerleri bağlamında yanlış giden 'cancel culture'ı hedef tahtasına koyarak fikir çatışmalarını teşvik ediyor. Sanat piyasası genelinin aksine, eserlerim sergi takvimi için hazırlanmayarak, tamamlanmış olanları sergi metni ortaya çıktığında birleştiriyorum. Bu da bazen çok kısa, bazen çok uzun zamanlar demek.
Yaptığınız sanatı nasıl tanımlıyorsunuz?
Kavramsal protest olarak tanımlayıp, sosyolojik ve ateist içerikleri de ilave edebiliriz. Sanat dünyasının satış odaklı ve dekoratif alışkanlıkları ile sıklıkla çelişen ve karşı çıkan bir içerik.
Erhan Us’un çalışmaları neye hizmet etmelidir?
Fikirlere. Güzellik veya çağ dışı kalmış estetik kavramlar yerine fikirlere.
“SANATIMDA İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ GİBİ UĞRUNA SAVAŞILMASI GEREKEN BAŞLIKLARA YER VERİYORUM”
Sanatı insan yaşamının genel akışı içinde nasıl bir yere yerleştiriyorsunuz?
Gerçekliğin ortasına yerleştiriyorum. İçeriklerimde öyle hayaller, güzellikler, pembe düşlere rastlamazsınız. Sanat nihayetinde bir ifade biçimi ve ben ifade ettiğim fikirler arasında aktivizmini yaptıklarıma ve ifade özgürlüğü gibi uğruna savaşılması gereken başlıklara yer veriyorum.
İlerleyen dönemlerdeki projeleriniz neler? Planlarınızdan ve hedeflerinizden biraz bahseder misiniz?
Kısa vadede Baltimore ve New York'ta kişisel sergi projeleri var. Türkiye'de sansürlenen kitap içeriklerimin yayınlanması da açık kaynak yeni bir kitap / PDF olarak önümüzdeki aylarda gerçekleşecek. Eserlerimin 300 kadarı hâlen Türkiye'de.