Dünyada her geçen gün artan yeşil enerji kullanımı üzerine, başta otomotiv sektörünü etkileyecek sodyum iyon pillerde önemli gelişmeler yaşanmaya devam ediyor. Küresel sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak için önem taşıyan sodyum iyon pilleri dünyanın en büyük pil üreticisi Çinli CATL’ın da kısa süre önce üretmeye başladığına işaret ediliyor.
Lityum iyon piller şu anda dünyada en yaygın kullanılan bataryalardan biri. Akıllı telefonlar, bilgisayarlar ve hatta elektrikli otomobillerde sıklıkla kullanılan bu batarya için çok daha iyi alternatifler geliştiriliyor. Daha az maliyetli, daha uzun süre kullanım ya da lityum iyon piller gibi Çin pazarına bağlı olmayan alternatifler üzerine yıllardır çalışmalar sürüyor.
Çevreye duyarlı ve daha az maliyetli
Lityum iyon bataryalara en büyük rakibin sodyum iyon piller olacağı belirtiliyor. Sodyum iyon, yapısı gereği lityum iyona çok benzer ancak çok daha kolay bulunan bir rezerve sahip. Bu da lityum iyon pillere kıyasla çok daha ulaşılabilir bir bataryadan bahsedilmesine yol açıyor. Sodyum iyon pil (NIB veya SIB), şarj edilebilir bir pil olarak kayıtlara geçiyor. Yapısında elektrik yükü taşıyıcıları olarak sodyum iyonlar kullandığı için lityum iyon pillere alternatif sayılıyor. Öte yandan çalışma prensibi ve hücre yapısı, lityum iyon pil (LIB) türleri ile benzer olması önemli bir avantaj sağlıyor.
Batarya teknolojisinde söz sahibi şirketler, sodyum iyon pillerin tarihine bakıldığında 1970’li yıllara dayandığına işaret ederken, lityum iyon pillerin ise 1990’lara gelindiğinde avantajlı lanse edildiği için sodyum pillere ilginin azaldığını ve 2010’lara kadar sodyum iyon piller hakkında önemli bir gelişme yaşanmadığını hatırlatıyor. Ancak son 15 yılı bulan 2010’lardan sonra sodyum iyon pillerin avantajları ön plana çıkmaya başlayınca tekrar bir canlanma yaşandığı ifade ediliyor.
İsveçliler Çin’in bağımlılığına son verecek
Sodyumun daha sık kullanılmasına giden yolda aşılması gereken en büyük sorunun, uygun elektrotların geliştirilmesi olduğu belirtiliyor. Buna rağmen Çinli CATL'nin 2023'te SIB'lerin seri üretimine başladığı ve Şubat 2023'te Çinli HiNa Battery Technology Co. Ltd. ilk kez bir elektrikli test arabasına 120 Wh/kg sodyum iyon pil yerleştirdiği hatırlatılıyor. Yine 2023 yılında enerji depolama üreticisi Pylontech, TÜV Rheinland tarafından da ilk sodyum-iyon pil sertifikasını aldığı biliniyor.
En son gelişme ise İsveçli start-up olan Northvolt şirketi sağladı. Çinliler hızla sodyum pil pazarında etkin olsalar da İsveçli Northvolt, sodyum pilde lityum, kobalt veya nikel kullanmak zorunda olunmadığını ve yeni teknolojinin, batarya tarafındaki tedarik zincirlerine hâkim olan Çin'e küresel bağımlılığı ortadan kaldırabileceği ortaya koydu.
Northvolt tarafından üretilen yeni pil hücresinin geleneksel nikel, manganez ve kobalt veya demir fosfat kimyalarına göre daha güvenli, daha uygun maliyetli ve sürdürülebilir olduğu belirtiliyor. Bunun temel nedeninin ise sodyum ve demir gibi kullandığı minerallerin bol miktarda bulunması olarak açıklanıyor. Northvolt tarafından geliştirilen teknolojide lityum, nikel, koba
