Hazine ve Maliye Bakanlığı, düşük kazanç elde eden mükellefler için getirdiği basit usulde vergilendirmede de kayıt dışılık olduğunu belirledi. Bu vergi türünde kayıt dışılığa yönelmenin temelinde basit usul vergilendirmedeki hadlerin düşük tutulması olduğu dile getiriliyor.
www.baskentgazete.com.tr’ye bilgi veren yetkililer, 2021 yılında Gelir Vergisi Kanunu'nda yapılan bir değişiklikle, kazançları basit usulde tespit edilen mükelleflerin, 1 Ocak 2021 tarihinden başlamak üzere elde ettikleri ticari kazançları gelir vergisinden istisna edildiğini hatırlattı. Buna göre, basit usule tabi mükellefler ticari kazançları üzerinden gelir vergisi beyannamesi vermiyor, diğer gelirleri için beyanname vermeleri durumunda, bu kazançlarını gelir vergisi beyannamesine dâhil etmiyor.
Kazançları basit usulde tespit edilen mükelleflerin defter tutması da gerekmiyor. Aldıkları ve verdikleri belgelerin kayıtları Defter-Beyan Sistemi (DBS) üzerinden tutuluyor. Geçici vergi beyanı vermiyor. Sigortalı çalışanı yoksa muhtasar beyanı vermiyor. Teslim ve hizmetleri katma değer vergisinden istisna edildiğinden, KDV Beyannamesi de vermiyor.
BASİT USÜL GENEL ŞARTLAR
Basit usule tabi mükellef olmanın genel şartlarını şöyle sıralandı:
“Kendi işinde bilfiil çalışıyor ya da bulunuyor olmak. (Yardımcı işçi ya da çırak çalıştırmak; zorunlu nedenlerden dolayı işin başına geçici olarak bulunamamak; ölüm nedeniyle iş yeri sahibinin yerine eşinin ya da küçük çocuklarının adına işin başında başka birinin bilfiil bulunması bu şartı bozmaz)
İş yeri mülkiyetinin iş sahibine ait olması durumunda emsal kira bedeli; kiralanmış olması durumunda ise yıllık kira bedeli toplamı 2025 yılı için büyükşehir belediye sınırları içerisinde 79 bin TL’yi ve diğer yerlerdeyse 48 bin TL’yi aşmamak.
Ticari, mesleki ya da zirai faaliyetler nedeniyle gerçek usulde gelir vergisi mükellefi olmamak.”
BASİT USÜL ÖZEL ŞARTLAR
Basit usule tabi olmanın özel şartları ise şöyle sıralanıyor:
“2025 takvim yılı için satın aldıkları malları olduğu gibi ya da işledikten sonra satan kişilerin, yıllık alım tutarının 990 bin TL’yi ve yıllık satış tutarının 1 milyon 580 bin TL’yi geçmemesi.
Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden alım satım dışındaki işlerle uğraşanların aşmaları durumunda gerçek usulde vergilendirilmelerinin sınırı 2025 yılı için 480 bin TL.
Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden alım satım ve diğer işlerin birlikte yapılması (Yıllık Satış + İş Hasılatı) durumunda gerçek usulde vergilendirilmelerinin sınırı, 990 bin TL.”
‘EKONOMİK SIKINTI ÇEKMESİNLER İSTENİLMİŞTİ…’
Ekonomik koşulların gereği olarak söz konusu bu mükellefler ilgili hadlerin çok düşük tutulmasından kaynaklı olarak kayıt dışılığına yönelmenin olduğunu belirleyen Hazine ve Maliye Bakanlığı, ekonomi kurmayları ile yapılan toplantıda, “Ekonomik sıkıntı çekmemeleri için düşük tutulan hadlerin suistimal edildiği, kazançlarının bu hadlerin çok üzerinde olmasına rağmen göstermeyip vergi ödememek için türlü yollara saptıkları belirlenmiştir” tespitini dile getirdikleri öğrenildi.
VERGİDEN KAÇINMAK İÇİN YÖNTEMLER
Toplantıda basit usulde vergi mükelleflerinin vergiden kaçınmak için izlediği yöntemlerden bazılarının da örnek olarak gösterildiği dile getirildi.
Bu kapsamda bu mükellef kesimi “Daha yüksek kira ödendiği halde, daha düşük kira göstermeye yöneliyor. Böylece kendi kazancını gizlediği gibi, düşük kira gösterilmesiyle de mülk sahibinin de kira gelirinin daha düşük beyan edilmesine neden olarak çifte vergi zararı oluşturuyorlar. Yine hadleri aşmamak için çoğu zaman belge düzenine uyulmayarak elde edilen hasılatların kayıt dışı bırakılması yolu seçiliyor” şeklinde sıralandı.
ŞARTLAR YENİDEN ELE ALINACAK
Bu mükellef kesimi için yeni bir çalışma başlatan Hazine ve Maliye Bakanlığı, çalışmaları arasına basit usule tabi olmanın genel ve özel şartlarının gerçeğe uygun tutarlara çekilebilmesi üzerinde durduğu öğrenildi.
Ayrıca, yeniden 2021 yılı öncesine dönülmesinin de masada olduğu ifade edilirken, basit usul mükelleflerinin cirolarına bakılmaksızın yüzde 3-5 arası gelir vergisi alınmasını yönteminin de masada olduğu belirtiliyor.
Fotoğraf: AA
