Sosyal medyada sıkça rastlanan gençleşme, sağlık, güzellik ve dinçlik gibi vaatlerle sunulan damar içi serum uygulamaları halk arasında ‘atom serumu’, vitamin, gençlik, sarı, glutatyon veya mucize serum isimleriyle biliniyor ya da uygulanıyor. Sağlıklı ve enerjik olmanın yeni bir yolu olarak sunulan ‘atom veya vitamin kokteyli serumlar, sanatçı Metin Arolat’ın ölümü sonrasında yeniden gündeme gelmişti. Bakanlık, bu serumların yalnızca hekim tarafından gerekli görüldüğünde yapılacağı konusunda uyarmıştı.
Uzman Diyetisyen Aylin Güngör de atom serum veya vitamin serumların sağlığı tehdit ettiği görüşünde. Nedeni ise damardan verilen bu maddeler, kişide alerjik reaksiyondan, solunum yetmezliğine hatta kalp krizine kadar ciddi sonuçlara yol açabilir.
Uzman Diyetisten Aylin Güngör’le son zamanlarda artan şok diyetleri ve vitamin serumları konuştuk.
-Metin Arolat’ın ölümüyle gündeme gelen şok diyetler hakkında ne düşünüyorsunuz?
Şok diyetler, kilo vermek isteyen bireylerin sıklıkla yaptığı hatalardan biridir. Maalesef sevdiğimiz sanatçılardan Metin Arolat’ın ölümüyle tekrar gündeme gelmişti.
Şok diyetler, kısa sürede hızlı kilo vermek isteyen bireylerin yaptığı, ciddi kısıtlamaların olduğu diyetlerdir. Kişiler bu diyetlerde genellikle enerji veren sağlıklı karbonhidrat ve yağ kaynaklarından uzaklaşır. Yapılan bu kısıtlamalar kişide ciddi vitamin mineral yetersizliklerine, sıvı kaybına, doku harabiyetine ve organların işlevini yerine getirmemesiyle birlikte kalp krizi, karaciğer-böbrek yetmezliği gibi birçok kötü sonuca sebep olabilmektedir.
-Danışanlarınızdan bu tip diyet talepleri geliyor mu?
-Hayır şok diyetleri kesinlikle önermiyorum. Kendi danışanlarıma da uygulamıyorum. Diyet programları aç kalma programları değildir, sağlıklı beslenme-vücudu besleme programlarıdır. Diyet yapacak bir bireyin öncelikle yapması gereken bu konuda uzman olan biz diyetisyenlere başvurmalarıdır. Bizler, danışanlarımıza özel diyetler yazarken onların sağlık durumlarına (hastalık öyküsü, ilaç kullanımı, kan tahlilleri...) ve yaşam koşullarına göre diyetler yazıyoruz. Tek başına, bilinçsizce yapılan diyetler maalesef kişiye zarar vermektedir.
KİŞİ SAĞLIKLI BESLENİYORSA VİTAMİN SERUMA İHTİYACI YOKTUR
-Vitamin ya da atom serum gibi uygulamalarda oldukça gündemde. Bu uygulamalar hakkında ne düşünüyorsunuz?
Vitamin atom serum özellikle kış aylarında sıklıkla tercih edilen bir uygulama. Hasta olmamak ve bağışıklığı yükseltmek adına yapılan, içerisinde C vitamini, B vitamini kompleksi, antioksidan maddeler ve minerallerin olduğu bir uygulamadır. Fakat bu uygulamalar sağlığı tehdit etmektedir. Damardan verilen bu maddeler, kişide alerjik bir reaksiyona, solunum yetmezliğine ya da kalp krizine sebep olabilmektedir.
Bu serum içine konulan vitamin-mineraller suda çözünen özelliktedir. Vücut, bu maddelerden ihtiyacı olanını kullanır, kalanını idrar yoluyla atar. Dolayısıyla böyle bir serumla vücuda aşırı yükleme yapmak da doğru değildir. Ayrıca kişi, sağlıklı ve çeşitli besleniyorsa; mevsimine uygun sebze-meyvesini tüketip yumurta-peynir-et gibi sağlıklı protein kaynaklarına erişebiliyorsa böyle uygulamalara ihtiyacı olmayacaktır.
-Protein ağırlıklı diyetlerin bazı kanserlerin riskinin arttırdığı söyleniyor. Ne düşünüyorsunuz?
Yapılan güncel araştırmalarda aşırı et tüketiminin, yani aşırı protein alımının meme, prostat, mide ve bağırsak kanserlerini artırdığı gösterilmiştir. Aksine sebze, meyve ve tam tahıllarla beslenen bireyler daha yüksek lif aldıkları için bağırsakları daha düzenli çalışır ve bu bireylerin mide-bağırsak kanserlerine yakalanma riski daha düşüktür. Fakat bu demek değildir ki et yemeyelim. Her şeyden ihtiyacımız olduğu kadar ve düzenli şekilde yersek kendimizi bu hastalıklardan koruyabiliriz.
-Dukan, Karatay diyeti vs. popüler diyetlerle bazı insanlar okudukları kitaplarla kilo verdiler. Bu ne kadar sağlıklı?
Maalesef bu tarz diyetlere internet aracılığıyla ulaşmak çok kolay. Maalesef diyorum çünkü, kimse tek başına diyet yapmamalıdır. Bir hastalığımız olduğunda nasıl ki o konunun uzmanı bir doktora başvuruyorsak, kilo vermek için de işin uzmanı diyetisyenlere başvurmalıyız. Dukan diyeti, Karatay diyeti gibi diyetler aşırı katı, kısıtlı diyetlerdir. Kişiye esneme payı vermeyen, birçok sağlıklı besinin diyetten çıkarıldığı diyetler sonrasında bireylerde vitamin-mineral eksiklikleri ortaya çıkmaktadır. Ayrıca bu diyetlerden sonra kişilerde ciddi kas kayıplarıyla birlikte, karaciğer fonksiyon bozukluğu, yüksek kolesterol gibi sağlığı tehlikeye sokan durumlarla karşılaşılmaktadır. Bu tarz diyetleri uygulayan kişilerin mutlaka kan tahlilleri değerlendirilmelidir.
-Kış ayı yaklaşıyor, bağışıklığı arttırmak için ne tavsiye edersiniz?
Mevsim sebzelerini bol bol tüketin. Özellikle karnabahar, brokoli, havuç, pancarı bol tüketin. Bu besinler viral enfeksiyonlara ve kanser türlerine karşı koruyucudur. Her gün en az 1 adet mevsim meyvesi tüketin. Haftada en az 1 kere taze balık tüketin. Mümkünse ikiye çıkarın. Balıktaki omega-3 yağ asitleri bağışıklığınızı yükseltecektir. Düzenli D vitamini kullanın. D vitamini vücudun hastalıklara karşı savunmasını artırır. Günlük en az 2 litre su için ve en az 5 bin adım atın.