Ülkemizde kutuplaşmanın arttığı bir ortamda herkesin birbirini daha az milliyetçi olmakla veya daha da acısı kolaylıkla "vatan haini" ilan etmesiyle akıllara şu soru gelmektedir: "Herkes ülkesini bu kadar seviyorsa nerede yanlış yapıyoruz, aynı milleti mi kastediyoruz?"
Öncelikle bu konuya millet tanımını nasıl ele aldığımız ile başlayalım. Millet etnik bir grup mudur? Vatandaşlık bağlarını mı önemsiyoruz? Daha dini bir anlam mı taşıyor? İlkesel bir şey mi? Yoksa bir kader ortaklığı mı?
Duygusal anlam yüklediğimiz her şey gibi millet ve milliyetçilik istismar edilmeye oldukça açık şeyler bu yüzden netleştirmenin oldukça önemli olduğuna inanıyorum. Çeşitleri ile ele alalım:
Atatük milletçiliği ile başlayalım. Cumhuriyetin değerlerine vurguda bulunan, her vatandaşı eşit kabul eden, daha ilkesel ve vatandaşlık bağına bağlı bir milliyetçilik anlayışıdır. Üniter bir devlet anlayışını destekleyecek şekilde ulusu bir bütün olarak görme eğilimi taşır. Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlıdır ve sekülerdir, herhangi bir dini ve etnik unsur ile ulusu ayırmaz.
Etnik milliyetçilik sıklıkla "kafatasçılık" olarak adlandırılan oldukça saldırgan bir milliyetçilik biçimidir. Üstelik Türkiye gibi homojen olmayan toplumlarda oldukça tehlikeli bir etki bırakması kaçınılmazdır. Ulusu çok daha mikro düzeylerde ele alır kan bağına bağlı bir anlayışı ileri sürer.
Neo-Osmanlıcılık ve Milliyetçilik anlayışı dini değerleri ve ön planda tutan bir milliyetçilik anlayışıdır. Balkan coğrafyası ve Arap coğrafyası dahil olmak üzere pek çok insanı kapsar ve Ümmetçilik / Osmanlıcılık düşüncesinin özellikte günümüzde popülerleşmiş bir hal almasının ardından konuşmakta olduğumuz milliyetçilik türüdür.
Milliyetçiliği bir bütün olarak görmek aslında Türk toplumu için oldukça anlaşılmaz bir durum yaratmaktadır. Aynı toplumda birbirinden farklı pek çok milliyetçilik inancı bulunmaktadır. Aslında Türkiye'de herkesin birbirini kolaylıkla ötekileştirmesinin asıl sebeplerinden birisi de bence kesinlikle farklı millet anlayışlarına sahip olmamız yani milleti kan bağı ile mi, vatandaşlık ile mi, bir ideoloji ile mi ele alacağımıza yıllarıdır karar verebilirmiş değiliz ve bu da aslında bir millet olmamızın önündeki en büyük engellerden birisi kesinlikle...
Benim bu konudaki düşüncem ise millet bir kader birliğidir. Aynı şeylerin faturasını ödediğiniz herkes ve her şey milliyetimize aittir...