Üniversite sınavı, tercih maratonu, KPSS heyecanı derken gençlerin birçoğu sınav stresini geride bıraktı. Yaz dönemini çalışarak geçirmek isteyen öğrenciler ise kendilerine hem keyifli vakit geçirip hem de para kazanabilecekleri işler arıyor. Onlardan en çok rağbet edilen ise baristalık.
Baristalık günümüzün popüler mesleklerinden biri. İtalyancada barista, alkollü ve alkolsüz içkileri servis eden kişi, yani barmen anlamına geliyor. Son yıllarda öğrenciler ve gençler arasında da giderek popülerleşen baristalik son dönemin en moda mesleklerinden.
Kahve zincirlerinin her geçen gün çoğalması da bu mesleği icra edebilecek gençlere duyulan ihtiyacı artıyor. Barista, özellikle yurt dışında ve kahve kültürünün yaygın olduğu ülkelerde oldukça yaygın bir meslek dalı. Ülkemizde ise her geçen gün gelişim gösteren kahve sektörünün bu alanda yetişmiş eleman açığının karşılanması ise önemli bir sorun.
“TIP OKUYAN DA VAR MÜHENDİSLİK OKUYAN DA”
Ankara'nın uğrak kahve mekanlarından biri olan Nunchi kafenin işletme müdürü Selim Kuvel çalışanlarının tamamının hem okuyup hem de baristalık yaptıklarını söylüyor. Ankara’da bulunan 3 şubede toplam 11 kişinin çalıştığını belirten Kuvel, hepsinin üniversite öğrencisi olduğunu dile getiriyor. Aralarında tıp öğrencisi olanda var mühendislik okuyanda. İşletme Müdürü Kuvel baristalığın her geçen gün yaygınlaşmasını, gençlerin kafede sosyalleşmeyi, vakit geçirmeyi ve bu mesleği sevmesine bağlıyor. Ona göre baristalık mesleğiyle ilgili gençleri iki gruba ayırmak gerekiyor: “Bir grup ileride bunu meslek olarak devam ettirmek isteyenler. Yani kendi kahve dükkânı açmak için bu mesleği öğrenenler. Bir diğer grup ise hem okuyup hem de harçlığını çıkarıp ailesine yük olmak istemeyenler.”
“EĞİTİM ONLARA PRATİKLİK KAZANDIRIYOR”
Barista olmak isteyenler ya eğitimini alıp kafelere başvuru yapıyor ya da gittikleri yerlerde bu işi öğreniyor. Kuvel burada barista olmak isteyenler için 21 günlük eğitim verdiklerini ifade ederek kısa sürede gençlerin pratik kazandığını dile getiriyor. Peki, baristalık çok kazandırıyor mu? Baristaların kazancı aydan aya hatta mevsimlere göre değişkenlik gösterebiliyor. Nedeni ise kış aylarında kahve ve çay tüketiminin, yaz aylarında ise soğuk içecek tüketiminin fazla olması. Maaş artı prim şeklinde bir kazanç elde eden bir baristanın aylık kazancı 20-25 bin civarında değişiyor.
“TÜRKİYE’DE KİŞİ BAŞI KAHVE TÜKETİMİ 1,5 KİLOGRAM”
Kuvel, ülkemizde kahve kültürünün yaygınlaşmasıyla mesleğin giderek gençler arasında artış göstereceği düşüncesinde. “Türkiye’de kişi başı kahve tüketimi bir buçuğu (kg) yeni geçti. Avrupa’da 4’ü aştı. Ancak Türkiye’de de kahve tutkusu giderek artıyor. Bu da mesleğin gelişeceğini gösteriyor.”
“İŞE GELMEDİĞİM GÜNLERDE ÖZLÜYORUM”
Nunchi kafede barista olarak çalışan Mehmet Doğukan 23 yaşında. Selçuk Üniversitesi Reklamcılık Bölümü’nde okuyor ancak okulla ilişkisi şimdilik mesafeli. Baristalığı daha çok sevdiğini söyleyerek 'İşe gelmediğim günlerde özlüyorum. Başka kafelere gidiyorum.’
Doğukan, insanların kahveyle sosyalleşmesini önemsediğini belirtiyor. Gençlerin baristalığı tercih etme nedenini kafelerin giderek artmasına ve okullara yakın bölgelerde kurulmasına bağlıyor. Doğukan’ın hayali ise kendi kahve dükkanını açmak.
“BARİSTALIK MESLEĞİNİ SÜRDÜRMEK İSTEYENLER FARKEDİLİYOR”
Bir diğer çalışan Eren Kuvel de üniversite öğrencisi. Henüz 22 yaşında. Hacettepe Üniversitesi Harita Mühendisliği Bölümü’nde okuyor. Babasına destek olmak için iki yıldır Nunchi kafede barista olarak çalışıyor. Ancak onun hayali üniversite kariyerine devam etmek. Mesleğinde uzmanlaşmak istediğini söylüyor. Hem üniversiteyi hem bu mesleği devam ettirmenin zor olduğu görüşünde. Eren Kuvel: “Her iki tarafa eşit ağırlık veremiyorsun. Mesela benim ortalamam düştü.”
Okuldaki birçok arkadaşının da bu işi yaptığını ifade eden Eren, bu işi meslek olarak yapmak isteyenlerin arada fark olduğuna dikkat çekiyor: “Mesela ileride kafe açmak isteyen öğrenmeye aç oluyor. İleride bu işi yapacaksa bunu deneyimliyor. Diğeri ise sadece yaz tatili parası biriktirmeye geliyor. 30’dan fazla arkadaşla çalıştım, bu farkı net görebiliyoruz.”
Türkiye’deki ekonomik koşullar gençleri bu meslekleri yöneltmiş durumda. Kimi ‘Üniversiteyi okusam da bu paraları zaten kazanabilirim’ düşüncesiyle bu mesleğe yöneliyor kimininse kahve tutkusu ona baristalık yolunu açıyor.
Fotoğraf: Muhammed Ali YAHŞİ