Dilek ŞAHİN
Daha çok çocuk yaşlarda fark edilen, tedavi edilmediğinde cerrahi müdahale gerektirebilen skolyoz hastalığı hakkında bilinmesi gerekenleri Ortopedi ve Travmotoloji Hekimi Op. Dr. Evren Fehmi Atay’dan dinliyoruz…
1. OMURGADA S ŞEKLİNE DİKKAT!
Skolyoz en basit tabirle karşıdan bakıldığında omurganın S çizmesidir. Bu tip bir eğrilik gözlemlendiğinde uzmana başvurulmalıdır.
2. KIZ ÇOCUKLARDA YAYGIN
Skolyoz erkek çocuklara oranla daha çok kız çocuklarda görülmektedir.
3. ÇOCUK YAŞLARDA ORTAYA ÇIKAR
Kemik problemleri nedeniyle oluşan skolyozlar doğumdan itibaren görülmektedir. İdiyopatik skolyoz (nedeni belli olmayan) ise genellikle 11-12 yaşlarında ortaya çıkmaktadır.
4. YAŞLANMAYLA BİRLİKTE AĞRILAR ARTAR
zellikle yaşlılık döneminde kemik erimelerinin artmasıyla birlikte skolyoz ağrılarında artış görülmektedir.
5. CERRAHİ MÜDAHALE GEREKEBİLİR
Skolyoz vakalarında 20 derecenin üzerindeki omurga eğriliklerinde takip gerekmektedir. 40 derecenin üzeri takibin yanı sıra cerrahi müdahale de gerektirebilir. 60 derece üzeri omurga eğriliklerinde ise cerrahi müdahale kaçınılmazdır.
6. YAŞAMA EĞİTİMİNİN ÖNEMİ
Cerrahi dışı skolyozlarda yaşama eğitimi verilmesi önerilir. Örneğin; özellikle çocukların ağır çanta taşımaması, uzun süre bilgisayar karşısında oturmaması ve ağır çantaları tek omuzda taşımaması önerilir.
7. YÜZMENİN FAYDALARI
Skolyozu bulunan kişilere yüzme sporu önerilmektedir. Bununla birlikte barfiks çalışmalarıyla da skolyozun düzeltilmesine yardımcı olunmaktadır.
8. BAŞKA HASTALIKLARI TETİKLEYEBİLİR
Omurganın ana fonksiyonu dik durmak ve beyinden çıkan sinirlere koruyucu kanal olmaktır. Skolyoz bir duruş bozukluğuna yol açtığı gibi birtakım sinirlerin gerilmesine bağlı ağrı ve duyu-motor fonksiyon bozukluklarına da sebebiyet verebilmektedir. Ayrıca göğüs kafesi hizasındaki eğriliklerde kalpte ritim bozukluklarına neden olma gibi sistemik yan etkileri de bulunmaktadır.
9. AİLE MUAYENESİNİN ÖNEMİ
Skolyozu teşhis etmek için ilk planda aile muayenesi gelmektedir. Çocukların omurgalarındaki rahatsızlık öncelikle aileler tarafından teşhis edilmektedir. Ancak okullarda yapılan sağlık taramaları sırasında teşhis edilen pek çok skolyoz hastası da bulunmaktadır.
10. GÜÇLÜ BİR OMURGA İÇİN NELER YAPILMALI?
Daha güçlü bir omurga için yaşa ve beden yapısına uygun olacak şekilde düzenli spor yapılması gerekmektedir. Kaliteli bir yatakta düzgün yatış pozisyonlarında uyunmalıdır. Bilgisayar, tablet veya telefon gibi cihazlarla daha az vakit geçirmeye ya da masa başı egzersizlerine önem verilmelidir.