Mantarlar, yer üstünde yetişen filamentli mantarların meyve veren gövdeleri olarak tanımlanır. Mutfak kullanımında beyaz sebzeler olarak sınıflandırılırlar.
Yaklaşık bin 600 mantar türü vardır, ancak yalnızca 100'ünün yenilebilir olduğu kabul edilmiştir ve 33 tür dünya çapında tüketim için yetiştirilmektedir.
Mantarların kalorisi düşüktür ve antioksidanlar, lif, b vitaminleri ve mineraller dahil olmak üzere çeşitli besinler sağlar. uv ışığına maruz kalan mantarlar da bol miktarda d vitamini kaynağı olabilir.
Yenilebilir mantar tüketimi,ülkemizde oldukça yaygındır. peki mantarın faydaları nedir? Diyetisyen Batuhan Silvan mantarın faydaları konusunda önemli bilgiler verdi.
Mantarın faydaları:
Anti-inflamatuar özelliğe sahiptir:
Mantarlar en iyi anti-inflamatuar gıdalardan biri olarak sıralanır. vücuttaki kronik inflamasyon, otoimmün durumlarla ve kalp hastalığı, kanserler ve alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıklar dahil olmak üzere kronik hastalıklara iyi geldiği bilimsel olarak ispatlanmıştır.Mantarlarda bulunan çeşitli biyoaktif bileşiklerin nörodejenarif hastalıklara karşı koruma sağlayabilecek anti-inflamatuar etki gösterir.bunlara, sistemik uzun süreli inflamasyonla bağlantılı sitokinler adı verilen proinflamatuar bileşikleri düzenleyen beta-glukanlar dahildir.
Diyabetin önlenmesine ve tedavisine yardımcıdır:
Mantarların kalorisi düşüktür ve bir gıdayı tükettikten sonra kan şekerinin ne kadar hızlı yükseldiğinin bir ölçüsü olan glisemik indeksi düşüktür.Ayrıca hem pankreas fonksiyonunu hem de insülin salınımını iyileştirir. Mantarlar aynı zamanda önemli bir d vitamini kaynağı da olabilir. araştırmalar, düşük d vitamini alımı ile insülin direnci arasında bir bağlantı olduğunu göstermiştir.
Kilo yönetimine yardımcı olur:
Mantarların kilo yönetimini olumlu yönde etkileyen çeşitli özellikleri vardır. Kalorileri düşüktür, çiğnemek daha fazla zaman alır ve sıvı ve lif içerikleri doyurucudur. ayrıca mide boşalmasını yavaşlatır ve tokluk hissini artırır.
Ayrıca mantarların bağırsak mikroplarının yapısını değiştirdiği ve anti-obezojenik (obeziteye neden olan) bağırsak bakterilerinin düzeylerini artırma özelliği vardır.
Tansiyonu düzenler:
Yüksek tansiyon veya hipertansiyon, kalp hastalığı ve felç için bir risk faktörüdür.Yapılan bir araştırma, mantarların kan basıncını düşürmeye yardımcı olduğu bilinen biyoaktif bileşikler içerdiğini belirtiyor. bu bileşiklerin bazıları kan damarlarını gevşeterek dolaşımı açar. Mantarlar aynı zamanda d vitamini içeriği nedeniyle kan basıncı kontrolüne de katkıda bulunabilir ; çünkü kandaki düşük d vitamini düzeyleri, artan hipertansiyon riskine bağlıdır.
Depresyon riskini azaltır:
Majör depresyon, Dünya'da ve ülkemizde yaygın akıl sağlığı hastalıklarından biridir. Araştırmalar, mantarların b12 vitamini , antioksidanlar ve antiinflamatuar ajanlar dahil olmak üzere kaygıyı azaltmayla ilişkili olabilecek çok sayıda biyoaktif bileşik içerdiğini buldu.Mantarlar aynı zamanda ergotionin adı verilen bir amino asidin en yüksek besin kaynağıdır. ergotionin bir antioksidan görevi görür ve depresyonun önlenmesi de dahil olmak üzere zihinsel sağlık yararlarıyla ilişkilidir.
Beyin sağlığını destekler:
Mantarlar, yaşa bağlı normal bilişsel gerileme ile daha ciddi bir durum olan demans arasındaki aşama olan bilişsel bozulmanın önlenmesinde yardımcı olur.
Kansere karşı korunmaya yardımcıdır:
Yapılan bir araştırma, yenilebilir mantarların kanserin gelişmesini, büyümesini ve yayılmasını önleyebileceğini ve kanserin iyileşmesi sırasında bağışıklık desteği sağlayabileceğini belirtiyor.