Ebru APALAK
Dövizdeki dalgalanma gelinlik fiyatlarını da etkiledi. Fiyatlar, gelinliğin işçiliğine ve kullanılan malzemelere göre değişse de geçen yıla göre arttı. Ankara’da Ulus, Kızılay ve Tunalı Hilmi Caddesi’ndeki moda evlerinin düğün ve nişan kıyafet fiyatlarını karşılaştırdık. Satılık gelinlik fiyatlarının yanı sıra kiralık olanlar da geçen yıla göre yükseldi.
“ÜZERİNDEKİ BONCUĞA KADAR DIŞARIDAN GELİYOR”
Ulus’ta bulunan Anafartalar Çarşısı’nda bir gelinlik mağazasının müdürü İlhan Özkan, müşterilerin gelinlik kiralamak yerine satın almayı tercih ettiklerini bildirdi. Gelinliklerin dikiminde kullanılan dantel, tül, boncuk gibi malzemelerin fiyatlarını doğrudan etkilediğini söyleyen Özkan, “Şu anda hepsi yurt dışından geldiği için dolar, euro yükseldiği zaman hepsinin fiyatları yükselir. Üzerindeki boncuğa kadar dışarıdan geliyor. Sadece kumaş dokuları Türkiye’de yapılanlar var. Onlar da dolara, euroya endeksli yurt dışından gelen ürünlerle aynı olduğu için” diye konuştu.
Çarşı’da kiralık gelinlik fiyatları 10 bin liradan başlıyor, 50 bin liraya kadar çıkıyor. İkinci defa kiralanan gelinlikler ise 7 bin liradan 13 bin liraya kadar yükseliyor. Özel dikim satılık gelinlik fiyatları 13 bin liradan başlayarak 70 bin liraya kadar çıkıyor.
Gelinliklerin yanı sıra nişanlık, abiye ve bindallı fiyatları da geçen yıla göre arttı. Abiye fiyatları 3 bin 500 liradan başlıyor, 12 bin liraya dek yükseliyor. Nişanlık fiyatları 15 bin liradan başlayarak 30 bin liraya kadar artıyor. Bindallı fiyatları 5 bin liradan 20 bin liraya kadar çıkıyor. Fiyat artışından dolayı Anafartalar’da artık bindallılar da kiralanabiliyor. Kiralık bindallı fiyatları ise üç bin liradan başlıyor. Bindallılar, beş altı kez kiraya verebiliyor.
“PİYASAYA ALIŞTIKLARI İÇİN ÇOK TEPKİ GÖSTERMİYORLAR”
Anafartalar’da başka bir gelinlik dükkanının yetkilisi Emine Kaplan, hem gelinlik hem de abiye ve bindallı fiyatlarının geçen seneye göre arttığını söyledi. Kaplan, fiyat artışından dolayı kendi müşterilerinin kiralık gelinliklere daha fazla rağbet gösterdiğini söyledi. “Piyasaya alıştıkları için çok tepki göstermiyorlar” diyen Kaplan, müşterilerin fiyatlara tepki göstermediğini kaydetti.
“GEÇEN SEZONDAN KALMA GELİNLİKLERİ YEDİ SEKİZ BİN LİRAYA VERMEMİZE RAĞMEN MÜŞTERİ YOK”
Kızılay’daki Büyük Gelinlikçiler Çarşısı’nda gelinlik mağazasının sahibi Nilgün Eşelioğlu, gelinlik fiyatlarının arttığını, ancak artış uygulayamadıklarını, 6 Şubat Depremi’nin işlerini etkilediğini aktardı. Eşelioğlu, kumaş fiyatlarındaki artışın gelinlik fiyatlarını etkilediğini “Kumaşlar çok pahalandı, yüzde yüz arttı kumaşlar” diye ifade etti.
Çarşıda bir başka mağazanın yetkilisi Nurten Çakır, ekonomiden dolayı fiyat artışını gelinliklere “fazla” yansıtmamalarına karşın müşterilerin fiyatlardan şikayetçi olduklarını kaydetti. Kiralık gelinliklerle satılık gelinlikler arasında fazla fiyat farkı olmadığı için müşterilerin satılık gelinliklere rağbet ettiğini bildirdi. Çakır, “Kiralıkla satılık arasında iki üç bin lira oynuyor. Çünkü satılık da özel dikiliyor kiralık da” dedi. Bu yıl satışların beklediği gibi olmadığını söyleyen Çakır, “Pandemiden sonra bile böyle bir iyileşme gördük. Ondan sonra daha berbat olduk. Bu yıl çok kötüyüz” ifadelerini kullandı. Geçen sezondan kalan gelinlikleri müşterilerine “uygun fiyata” sunduklarını belirterek, “Normalde on beş, yirmi bin lira şu anda Helen gelinlik modellerindeki gelinliklerin fiyatları. Geçen sezondan kalma gelinlikleri yedi sekiz bin liraya vermemize rağmen yine müşteri yok, yine yok… O fiyatlar bile fazla geliyor. Geçen yıldakileri elimizden çıkaralım diyoruz. Ama olmuyor. Ona bile bazen güçleri yetmiyor. Yazın böyleyse kışın ne yapacak bu insanlar. Çok kötü gerçekten, ekonomi berbat” diye konuştu.
Çarşı’da kiralık gelinlikler 8 bin liradan başlıyor. Satılık gelinlikler ise 10 bin liradan başlayarak 45 bin liraya kadar yükseliyor.
“TÜRK MİLLETİ KOLAY ALIŞIR”
Kızılay’da bulunan And Çarşısı’nda gelinlik fiyatları geçen yıla göre arttı. Çarşı’daki gelinlik mağazalarından birinin sahibi Osman Selçuk gelinlik fiyatlarına dair “Bu sene içinde de defalarca arttı. Ocaktaki fiyatla şimdiki fiyat aynı değil” ifadelerini kullandı. Müşterilerin artan fiyatlara tepki göstermediğini belirten Selçuk, “Türk milleti kolay alışır, alışıyorlar” dedi.
Başka bir gelinlik mağazasının sahibi müşterilerin artan fiyatlara alıştığını söyleyen G.A., “Şu an evlenmek çok zor” dedi. Satılık gelinliklere rağbetin kiralık gelinliklerden daha fazla olduğunu söyledi. G.A., artışların etkisini şu sözlerle anlattı: Geçen yılkine göre fiyatlar tabii ki arttı. Geçen yıla göre artmayan bir şey var mı? Arttı ama farz et; geçen sene beş altı bine veriyorsak şu an on beş bine veriyoruz. Ama geçen sene daha iyi para kazanıyorduk. Şu an hepsi masraflara, kiraya vs. elektrik, malzemeye gidiyor. Dolara bir TL zam geliyor, malzemeciler onu on lira fazlalaştırıyor. O yüzden fiyatlar arttı”
And Çarşısı’nda kiralık gelinlikler 9 bin liradan 25 bin liraya kadar çıkarken, satılık gelinlikler ise 12 bin liradan 60 bin liraya kadar yükseliyor. Satılık bindallı fiyatları 10 bin liradan başlayarak 25 bin liraya kadar çıkıyor. Bindallıların kiralama fiyatı 2 bin liradan başlayarak 7 bin liraya kadar çıkıyor.
GELİNLİK FİRMASI YETKİLİSİ ÖZKAN: DÜĞÜNDEN ÜÇ DÖRT AY ÖNCE GELİNLİK BAKIYORLARDI
Tunalı Hilmi Caddesi’ndeki gelinlik satışı yapan üç moda evinde ise gelinlik fiyatları artsa da fiyatlar Ulus’taki fiyatlardan daha düşük. Sekiz yıl önce kurulan firmanın sahibi Nurlu Özkan, kar marjlarının azaldığını, hazır gelinliklere rağbetin fazla olduğunu dile getirdi. “Eskisi kadar karlı bir sektör durumunda değiliz” diyen Özkan, gelinlik fiyatlarına zam yapmadıklarını söyledi. Özkan, zam yapmadıkları halde müşterilerin etkilendiğini belirterek şöyle konuştu: “Bizim sektörde müşteriler düğünden üç dört ay evvel gelip gelinlik bakıyorlardı. Ama hem pandeminin araya girmesi hem de ekonomik zorluklar yüzünden gelinler daha geç gelip bakıyorlar. Zam olacağını da biliyorlar bir taraftan. Aslında ondan da etkilenmek istemiyorlar. Yine de bütçeleri zorladığı için gelinliğe de bir ay evvel maksimum iki ay evvel bakıyorlar artık”
“DOLARDAKİ ARTIŞ BİZİ YÜZDE YÜZ ETKİLİYOR”
Moda evi yetkilisi Berna Yücel, fiyat artışını müşterilere doğrudan yansıtmadıklarını bildirdi. Hazır ve tasarım gelinlik satışı yapan Yücel, “Müşterilerimizle aramızda ortak bir nokta bularak satabiliyoruz. Çünkü fahiş fiyatlar var…Biz o kadar çıkıp ne karşımızdaki müşterilerimizi, gelinlerimizi mağdur etmek istiyoruz ne kendimizi mağdur etmek istiyoruz” diye konuştu. Fiyat artışından satışların olumsuz etkilendiğini söyleyen Yücel, “Aldığımız bütün malzemeler dolar, euro üzerinden olduğu için ondaki artış bizi yüzde yüz etkiliyor. Bu da tabii maliyetlere etki ediyor” dedi.
Tunalı’da başka bir firmanın yetkilisi Ayşecan Koçoğlu Şenyurt ise, geçen seneye göre döviz kurundan dolayı satışların düştüğünü aktardı. Şenyurt, gelin adaylarının tasarım olanlara daha çok rağbet ettiklerini ancak satın alacakları zaman hazır gelinlikleri fiyatlardan dolayı tercih ettiklerini kaydetti.
Satılık hazır gelinlikler 11 bin liradan 60 bin liraya kadar yükseliyor. Özel tasarım gelinlik fiyatları ise 15 bin liradan başlıyor, müşterilerin taleplerine ve kullanılan malzemeye göre fiyatlar artıyor. Abiye fiyatları yedi bin liradan başlıyor, 30 bin liraya kadar çıkıyor.
