Başkentin 8 asırlık camisi: Ahi Elvan Camii

Ahi Elvan Camii, Ankara’nın Altındağ ilçesi Koyun Pazarı semtinde bulunan Ahi Elvan Mahallesinde bulunmaktadır. Pirinç Sokağı üzerinde yer alan Camii’nin 1331-1389)tarihleri arasında Selçuklu Devletinden sonra Ahiler ya da Osmanlıların ilk yıllarında yapıldığı söylenmektedir. Ahî Elvan Camii, dış mimarisi bakımından son derece sade ve gösterişsiz, üstü düz dam ile örtülü bir yapıdır. Duvarların alt kısımları taştan, yukarıları kerpiçtendir. Haremi dikdörtgen biçiminde olup her bir sırada dörder olmak üzere üç sıra ahşap direkle uzunlamasına dört sahna ayrılmıştır. Direklerin üstündeki mermer başlıklar Roma ve Bizans harabelerinden devşirilmiştir. Tavan ahşap konsollar ve kirişlerle yapılmış, ayrıca yine ahşaptan mahfiller inşa edilmiştir. Mihrap binanın tam ekseni üstünde olmadığından bir sahnın kaldırılmış olması ihtimali kuvvet kazanmaktadır.

Ahî Elvan Camii’nin sanat bakımından en zengin kısımları mihrabı, minberi ve pencere kanatlarıdır. Bu sonuncular bugün yerlerinde yoktur. Mihrap stalaktitli nişli, tamamen alçı kabartma tezyinat ile kaplanmıştır. Ahşap minber ise, ağaç işçiliğinin güzel ve değerli örneklerinden sayılır. Minberin bazı parçaları kaybolmuş, kapı kanatları da Ankara Etnografya Müzesi’ne taşınmıştır. Bu kanatlara caminin bânisi ve tamiri hakkındaki kitâbeler işlenmiş, minberin sol korkuluğuna da ustası Harputlu Mehmed b. Bayezid adı yazılmıştır. Ahî Elvan Camii, gerek plan ve mimarisi, gerekse içindeki ahşap aksam bakımından Ahî Şerafeddin Camii’nin çok yakın bir benzeridir. 

Ahi Yakup tarafından 1392 yılında, Çelebi Mehmet’in emri ile 1413 yılında büyük onarım gören Ahi Elvan Camisi, 1970-85 yılları arasında da tamir görmüştür. Son olarak Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilen Camii, 2018 yılında son görünümünü kazanmıştır. Tek şerefeli bir minareye sahip Camii’nin toplam alanı 396 metrekaredir. Bir imam ve bir müezzinin görev aldığı caminin 528 kişilik kapasitesi bulunmaktadır. 
 

Fotoğraf: Muhammed Ali YAHŞİ