Kalp ve damar hastalıklarından korunmak beraberinde uzun ve sağlıklı bir yaşam sağlıyor. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hayati Deniz, uzun yaşamın sırlarını anlattı...
Hepimizin bidiği gibi kalp, vücudumuzun en hayati organı, dolaşım olmadan yaşamak mümkün değil. Tüm organların buna kan sistemi de dahil sağlıklı işleyebilmesi için sağlıklı bir dolaşım sistemine ihtiyacı bulunuyor. Kanın artıklardan arınması ve toksinlerini nötürlemesi için karaciğer ve böbreklerden belirli bir basınçla dolaşımı gerekir.
Cildimizin beslenmesi ve biriken atıklarından arınabilmesi aynı şekilde beynin beslenmesi ve sonrası atıklarından arınması ve hatta uykuda dinlenebilmesi için dahi belli basınç aralığında dolaşıma ihtiyacı vardır.
Toksinlerden arınıp tekrar kalbe döner
‘Nedir bu dolaşım?’ dersek; kalp merkezli bir kan pompası ile kana dolaşım için belli güçte ivme sağlanır ve kan akciğer sistemi ve diğer sistemik dolaşıma damarlar vasıtasıyla sindirim sisteminden alınan besinleri kanda dolaşabilir halleriyle tüm doku ve organlara sunar. Sonrasında toplardamar sistemi ile karaciğer ve dalakta toksinlerinden arınıp tekrar kalbe döner.
"Hareket ve dolaşım anlamında en önemli organımız kalp ve damarlar iken kalp ve damar sağlığını korumak, aynı zamanda tüm doku ve organların en derinine kadar uzanan damar sistemininde korunması demektir" diyen Prof. Dr. Hayati Deniz, "Tersinden düşünürsek, kalp ve damar sağlığının bozulması tüm doku ve organların en derinine kadar uzanan damarlar nedeniyle tüm organların dolaşımı yavaş yavaş bozulacak, hastalanma ve sağlıksız yaş alma durumu gerçekleşecek" diyor.
Tüm ölümler arasında birinci sırada!
Tüm dünyada kardiyovasküler nedenlerden dolayı ölümler, tüm ölüm sebepleri arasında birinci sıradadır. Ne var ki kalp rahatsızlıklarının çoğu önlenebilir ve değiştirilebilir faktörlere bağlıdır. Yaşam tarzında yapılacak değişiklikler kalp rahatsızlıklarını önleyebilir ve bu hastalıktan ölüm riskini azaltabilir.
Kalp ve damar sağlığımızı korumak için ne yapmalıyız? Öncelikle ne yiyip içtiğimiz, ne kadar hareket ettiğimiz, sigara kullanıp kullanmadığımız, tansiyonumuz, kan kolesterol düzeyimiz; tüm bunlar kalp damar sağlığını yakından ilgilendiriyor. Bu faktörlere dikkat edersek, sağlıklı beslenirsek, tansiyonumuzu normal değerlerde tutarsak kalp damar sağlığımızı da korumuş oluruz.
Kalp ve damar sağlığını olumsuz etkileyen faktörler
Prof. Dr. Hayati Deniz, yaşam tarzınızda yapacağınız ufak değişiklikler ile sağlıklı ve uzun bir ömrün mümkün olduğunu belirtiyor. İşte o değişiklikler:
1. Sigara kullanımı: Sigarada bulunan tütünün içindeki kimyasallar kalbe ve kan damarlarına zarar verir. Sigara dumanı kandaki oksijeni azaltır. Vücuda ve beyne yeteri kadar oksijen gönderebilmek için kalp daha fazla çalışır. Bunun sonucu kan basıncında ve kalp hızında artma olur.
2. Hareketsiz yaşam: Düzenli spor yapmak (haftanın 5 günü en az 30 dakika), kalp hastalıklarının yanında diyabet, felç, bazı kanser türleri ve yüksek tansiyona karşı koruyucudur.
3. Obezite: Normalden fazla kilo ve artmış bel çevresi kalp rahatsızlıkları ile beraber pek çok hastalığa neden olabilir.
4. Sağlıksız beslenme: Düzensiz ve sağlıksız beslenmek kilo alımını kolaylaştırıyor, kolesterol yükseliyor, şeker hastalığı riski artıyor ve kan basıncı yükseliyor. Tüm bunlar kalp rahatsızlığı riskini artırıyor. Sağlıklı beslenmenin kurallarından bir diğeri diyetle yeteri kadar lif almaktır. Sağlıklı bir diyette yeteri kadar su içmek önemlidir. Şekerli ve gazlı içeceklerden ise uzak durmak gerekir.
5. Düzensiz uyku: Yapılan araştırmalarda yeteri kadar uyumayanlarda obezite, kalp krizi, yüksek tansiyon, diyabet ve kalp krizinin daha fazla görüldüğü gösterilmiştir. Yetişkin bir insanın günde en az 7-8 saat uykuya ihtiyacı vardır.
6. Hipertansiyon: Yüksek tansiyon ile kalp rahatsızlıkları arasında yakın ilişki vardır. Sağlıklı insanların bile yılda en az iki kez tansiyonlarını kontrol ettirmeleri gerekir.
7. Yüksek kolesterol: Kan kolesterolü yüksekse atar damarları tıkayan plaklar oluşur. Bu durum koroner arter hastalığı ve kalp krizi riskini artırır. İlaçlarla birlikte yaşam tarzınızda yapacağınız değişikliklerle kolesterolünüzü kontrol altında tutabilirsiniz.
8. Stres: Yapılan araştırmalar aşırı stresin kalp krizini başlatabileceği göstermektedir.
9. Alkol tüketimi: Çok fazla alkol almak kan basıncını yükseltebilir. Ayrıca alkol şeker içerdiğinden ekstra kalori almak demektir.
10. Diyabet: Şeker hastalarında diyabetik kalp hastalığı iki kat fazla görülür. Şeker hastalığının yanında sigara içiyorsanız, fazla kilolu iseniz, kolesterolünüz yüksekse, tansiyonunuz yüksekse ve ailenizde kalp hastası varsa kalp hastalığına yakalanma riskiniz daha yüksektir.
Fotoğraf: AA