Deri hastalıklarının gözle görülebilir olmaları ve dış ortamla sürekli temas halinde bulunmaları nedeniyle bireylerin yaşamını oldukça olumsuz etkileyen hastalıklar arasında yer aldığını belirten Dermatoloji Uzmanı Dr. Zihni Elbasan, “Bu hastalıklardan bir tanesi olan egzama, birçok faktöre bağlı olarak meydana gelebilen kronik bir cilt rahatsızlığıdır. Vücudun birçok farklı bölümünde oluşabilen egzama hastalığı, çok ciddi bir sağlık problemi olmamasına karşın ciltte sebep olduğu kötü görünüm sebebiyle bu deri hastalığına sahip hastalar için oldukça rahatsız edici bir durumdur. Cilt yüzeyinde kuruluk ve kaşıntı veren kabarcıklar oluşumu ile karakterizedir. Kuruyup pullanan bu kabarcıklar, zamanla çatlayarak mikroorganizmaların girişine açık hale gelebilir. Bu nedenle egzama hastası bireylerde enfeksiyon da sıklıkla görülür. Hastalık genellikle çocukluğun erken dönemlerinde ortaya çıkmakla birlikte her yaşta görülebilir. Genellikle yüz, saç derisi, bacaklar, dirsekler, diz arkaları ve kalça gibi bölgelerde ve çoğu hastada el bölgesinde gözlenir. Hastalık; çeşidine bağlı olmakla birlikte stres, alerji, tahriş veya dolaşım sorunlarından kaynaklanabilir. Alerji kaynaklı egzama hastalığı, bireylerde alerjik rinit, astım gibi farklı immünolojik hastalıklarla ilişkili olarak ortaya çıkabilir” diye konuştu.
“BAZI BESİN TÜRLERİ EGZAMAYA NEDEN OLABİLİR”
Dr. Zihni Elbasan, şu bilgileri verdi: “Egzama hastalığının sebebi, hastalığın çeşidine göre değişkenlik gösterir. Hastalık genellikle bir uyarana karşı cildin vermiş olduğu cevap şeklinde ortaya çıkar. Bu uyaran, iç veya dış kaynaklı olabilir. Deterjan, sabun, parfüm gibi kimyasal maddeler, lastik ayakkabı ve terlikler ve bazı metaller bireylerde egzama oluşumuna yol açabilir. Bitki ve hayvan türleri ile temas, güneşe maruz kalma ve ağızdan alınan bazı ilaçlar da duyarlılığı bulunan kişilerde egzama hastalığına sebep olabilir. Bu kişilerde hastalık, uyaranla temas sonrasında hemen ortaya çıkabileceği gibi uyaran maddeye belirli bir süre maruz kalınması sonrası da kendini gösterebilir. Alerjik kaynaklı egzamalar, bazı besin türlerinin tüketilmesi ile de ilişkili olabilmektedir. Bunların haricinde stres ve dolaşım sorunları da egzama hastalığının bilinen nedenleri arasında yer alır. Egzama hastalığı, oluşum nedenine göre aşağıdaki çeşitlere ayrılır:
El Egzaması: Zayıf uyaran maddelerin el ile teması sonucunda ortaya çıkan, el bölgesinde görülen egzama türüdür. Genellikle temizlikle uğraşan kişilerde, ev hanımlarında kimyasal maddeler ile temas eden kuaförlük, metal işçiliği gibi mesleklerle uğraşan bireylerde sıklıkla görülür.
Atopik Egzama: Alerjik yatkınlık ve çevresel etmenler nedeniyle görülür ve bebeklik döneminden itibaren ortaya çıkar. Hastalık zamanla hafifleyip iyileşme eğilimine geçse de tekrarlayıcı özelliğe sahiptir.
Seboreik Egzama: Nedeni tam olarak bilinmeyen bir egzama türü olmakla birlikte cildin yağlı olduğu bölgelerde ortaya çıkar ve kızarıklık, pullanma ve kabuk oluşumuna sebep olur. Kış ve bahar aylarında artış gösterir.
Kontakt Egzama: Cilde temas eden iritan maddeler ve cildin koruyucu yağ tabakasının oluşumuna izin vermeyen kimyasallarla sürekli temas nedeniyle ortaya çıkar. Akut veya kronik olabilir.
Numuler Egzama: Genellikle eller, kollar ve bacaklarda yaygınlık gösterir. Kaşıntılı dairesel lezyonlara sebep olur ve genellikle erişkinlik döneminde görünen kronik seyirli bir egzama türüdür.
Asteatotik Egzama: Cilt yüzeyindeki yağ tabakasının azalması nedeniyle ortaya çıkar. Sık banyo yapılması ve yaşlılık nedeniyle cildin kuruması gibi nedenlerden kaynaklı olarak ortaya çıkar.
Stres Egzaması: Strese bağlı olarak ortaya çıkan psikolojik kaynaklı egzama türüdür.
“BİLİNEN KESİN BİR TEDAVİSİ YOKTUR”
Egzama tanısı, genellikle klinik muayene ile konulur. Alerji (immünoloji) uzmanı ve cildiye uzmanı tarafından muayeneye alınan hastanın detaylı öyküsünün alınması oldukça büyük önem taşır. Hastalığın hafifleyip şiddetlendiği dönemler ve bireyde yol açtığı semptomlar detaylı bir şekilde öğrenilir. Fiziki muayene sonucunda vücuttaki kızarık ve kaşıntılı bölgelerin incelenmesi, genetik yatkınlık gibi faktörlerin göz önünde bulundurulması sonucunda hastalığın teşhisi konulabilmektedir. Bunun yanı sıra hastalığın tanısında, alerji testlerinden de yararlanılabilmektedir. Egzama hastalığı kronik bir rahatsızlık olup bilinen kesin bir tedavisi yoktur. Hastalara uygulanan tedaviler, genel olarak egzamanın bireyde yol açtığı semptomların önüne geçmeye veya şiddetini azaltmaya yöneliktir. Herhangi bir uyarana karşılık olarak oluşan egzama türlerinde tedavinin temel ilkesi uyaranla temasın önüne geçmek veya temas sıklığını azaltmaktır. Hastalığın tedavisinde hekimin önerileri doğrultusunda genellikle alerji önleyici ilaçlar, kortikosteroid içerikli ilaçlar, ve nemlendiricilerden yararlanılır. Kaşıntının önlenmesi için krem ve jeller kullanılabilir. Egzama tedavisi, belirtilerin ciddiyetine, tipine ve kişinin özel ihtiyaçlarına bağlı olarak değişebilir. Ancak temel prensipler cilt bakımı, kaşıntı kontrolü ve inflamasyonu azaltmayı içerir. Egzama, çoğu zaman tedavi edilemeyen ancak belirtileri hafifletmek ve kontrol altına almak için bir dizi yöntem ve alternatif tedavi seçeneği bulunan bir cilt rahatsızlığıdır. Bitkisel yağlar, örneğin hindistancevizi yağı veya lavanta yağı, egzama semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Ayrıca, yulaf lapası gibi doğal malzemelerle hazırlanan kompresler, kaşıntıyı ve cilt kuruluğunu azaltabilir. Egzama belirtilerini hafifletmek için bazı kişiler probiyotik takviyeler veya doğal anti-enflamatuar gıdaların tüketimini denemeyi tercih eder. Ancak, bu tür tedavileri uygularken daima bir uzmana danışmak önemlidir, çünkü herkesin cilt hassasiyeti farklıdır ve yan etkilere neden olabilirler. Ciltteki kuruluğun önüne geçmek için bol miktarda su tüketilmeli, cilt sürekli nemlendirilmelidir. Tedavi sürecinde cildi kaşımamak ve oluşan kabarcıkları patlatmamak büyük önem taşır. Eğer siz de egzama hastalığına sahipseniz yukarıda belirtilen hususlara özen göstererek ve düzenli olarak sağlık kontrollerinizi yaptırarak hastalığın yol açtığı sorunların önüne geçebilir, yaşam kalitenizi artırabilirsiniz. Egzama, kişiden kişiye bulaşıcı değildir. Egzama, genellikle genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve bağışıklık sistemi ile ilişkilendirilen bir cilt rahatsızlığıdır. Egzama olan bir kişi, başka bir kişiye egzama bulaştıramaz. Eldeki egzamanın tedavisi, egzamanın şiddetini hafifletmek ve belirtileri azaltmak amacıyla cilt bakımı, nemlendirici kremler, kortikosteroid kremler, antihistaminik ilaçlar ve bazen ışık tedavisi gibi yöntemleri içerebilir. Ancak, tedaviye başlamadan önce bir doktora danışmak önemlidir.
“İYİ HİJYEN ALIŞKANLIKLARI EDİNİLMELİ”
Saç egzaması (seboreik dermatit) için tedavi yöntemleri arasında özel şampuanlar, steroidli kremler, antifungal ilaçlar ve cilt bakımı önlemleri bulunur. Saç egzaması tedavisi için bir dermatologa danışmanız faydalı olacaktır. Egzamanın farklı türleri vardır, ancak en yaygın olanları atopik dermatit, kontak dermatit, numüler dermatit, seboreik dermatit ve dishidrotik egzamadır. Her türün farklı nedenleri ve belirtileri olabilir. El egzamasının tedavisi, eldeki cilt tahrişini azaltmaya yönelik önlemleri içerir. Bu önlemler arasında eldiven kullanmak, elinizi sık sık yıkamamak, nemlendirici kremler kullanmak ve doktorun önerdiği ilaçları kullanmak yer alabilir. Strese bağlı egzamanın belirtileri, kaşıntı, kızarıklık, kabarcıklar, cilt kuruluğu ve ciltte tahriş şeklinde olabilir. Stres, egzamanın şiddetini artırabilir veya alevlenmeleri tetikleyebilir. Bebeklerde egzamanın nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik faktörler, cilt kuruluğu, alerjenlere maruz kalma ve bağışıklık sistemi sorunları gibi faktörler etkili olabilir. Bebeklerde egzama tedavisi için bebeğin doktoruna danışmak önemlidir. Tedavi genellikle cilt bakımı, nemlendirici kremler, özel losyonlar, kortikosteroid kremler ve alerjenlere karşı korunma önlemlerini içerebilir. Ayrıca, bebeklerin cildini aşırı yıkamamak da önemlidir, çünkü bu cilt kuruluğunu artırabilir. Stres, egzama semptomlarını tetikleyebilir veya kötüleştirebilir. Strese bağlı egzamanın belirtileri, kaşıntı, kızarıklık, kabarcıklar ve ciltte tahriş şeklinde olabilir. Stres yönetimi, egzama semptomlarının kontrol altına alınmasında önemli bir rol oynar. Meditasyon, yoga, derin nefes egzersizleri ve stres azaltıcı aktiviteler, bu tür egzama belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilir. Saç derisindeki egzama, seboreik dermatit olarak adlandırılan bir tür egzama olabilir. Seboreik dermatit, saç derisinde kızarıklık, pullanma, kaşıntı ve yağlı bir görünümle karakterizedir. Bu durum, cilt hücrelerinin hızlı büyümesi ve cilt yağlarının aşırı üretimi nedeniyle ortaya çıkabilir. İyi hijyen alışkanlıkları, özel şampuanlar ve doktor tavsiyesi ile kullanılan ilaçlar saçtaki egzama belirtilerini hafifletebilir. Eldeki egzamanın çeşitli nedenleri olabilir. Temel nedenler arasında genetik yatkınlık, cilt kuruluğu, alerjenlere maruz kalma, kimyasal maddelere temas ve stres yer alır. El egzamasının altta yatan nedeni teşhis edilmelidir, çünkü tedavi bu nedenlere bağlı olarak farklılık gösterebilir. Elleri koruma, nemlendirme ve alerjenlere karşı önlem almak egzama oluşumunu engelleyebilir.”