Türkiye İstatistik Kurumu, 2022 Atık İstatistikleri, raporunu yayımladı.

Rapora göre; İmalat sanayi işyerleri, maden işletmeleri, termik santraller, organize sanayi bölgeleri (OSB) ve hanehalklarında 2022 yılında 29,4 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 109,2 milyon ton atık oluştu. 

Maden işletmelerinde dekapaj malzemesi/pasa hariç 26,3 milyon ton atık oluştu. Dekapaj malzemesi/pasa dahil oluşan 860,6 milyon ton toplam atığın yüzde  99,99'unu mineral atıklar oluşturdu. Toplam atığın yüzde  76,1'i pasa sahalarında, atık barajlarında veya düzenli depolama tesislerinde bertaraf edildi, yüzde  20,9'u ocak içine geri dolduruldu, yüzde  3'ü ise diğer yöntemlerle geri kazanıldı ya da bertaraf edildi.

Termik santrallerde 10,5 bin tonu tehlikeli olmak üzere toplam 27,8 milyon ton atık oluştu. Toplam tehlikesiz atığın yüzde  82,6'sını kül ve cüruf atıkları, yüzde  17,4'ünü diğer atıklar oluşturdu. Toplam atığın yüzde  87,9'u kül dağı, kül barajı veya düzenli depolama tesislerinde bertaraf edilirken, yüzde  11,4'ü lisanslı tesislere gönderildi veya maden/taş ocaklarının geri doldurulmasında kullanıldı, yüzde  0,7'si ise diğer yöntemlerle bertaraf edildi.

OSB müdürlüklerinin altyapı hizmetleri, atıksu arıtımı vb. idari faaliyetleri sonucu 127 bin tonu tehlikeli olmak üzere 323 bin ton atık oluştu. Oluşan atığın 8 bin tonu OSB bünyesinde geri kazanıldı veya geçici depolandı, 243 bin tonu OSB dışında geri kazanıldı, 72 bin tonu ise OSB bünyesinde veya OSB dışında bertaraf edildi. Bertaraf edilen atıkların yüzde  63,4'ü düzenli depolama tesislerinde, yüzde  21,1'i belediye/OSB çöplüklerinde,  yüzde  15,5'i ise diğer yöntemlerle bertaraf edildi. 

BELEDİYELERDE 30,3 MİLYON TON ATIK TOPLANDI

Toplam 1 391 belediyenin 1 389'unda atık hizmeti verildiği tespit edildi. Atık hizmeti verilen belediyelerde toplanan 30,3 milyon ton atığın yüzde  85,9'u atık işleme tesislerine ve  yüzde  13,5'i belediye çöplüklerine gönderilirken, yüzde  0,6'sı ise açıkta yakılarak, gömülerek, dereye veya araziye dökülerek bertaraf edildi. Belediyelerde toplanan kişi başı günlük ortalama atık miktarı 1,03 kg olarak hesaplandı.

Belediyeler tarafından işletilen atıksu arıtma tesislerinde, 348 bin ton (kuru madde bazında) atıksu arıtma çamuru oluştuğu tespit edildi.

ATIK İŞLEME TESİSLERİNDE 133,2 MİLYON TON ATIK İŞLENDİ

Atık bertaraf ve geri kazanım tesislerinde işlenen 133,2 milyon ton atığın 81,4 milyon tonu bertaraf edildi, 51,7 milyon tonu ise geri kazanıldı.

Düzenli depolama tesislerinde 81 milyon ton ve yakma tesislerinde 450 bin ton atık bertaraf edildi.

Beraber yakma  (ko-insinerasyon)  tesislerinde 3,2 milyon ton atık yakılarak enerji geri kazanımı gerçekleştirildi. Kompost tesislerinde 120 bin ton atık geri kazanılırken diğer geri kazanım tesislerinde ise toplam 48,5 milyon ton metal, plastik, kâğıt, mineral vb. atık geri kazanıldı.

Fotoğraf: AA

Editör: Ezgi Bardakçı