Koronavirüs nedeniyle evde online eğitime geçen milyonlarca çocuğun bilgisayar, tablet ve televizyon karşında uzun süre vakit geçirmek zorunda kaldığına dikkat çeken Uzman Diyetisyen Elif Melek Avcı Dursun, 'Salgın döneminde çocukları evde bekleyen bazı riskler var. Bilgisayar ya da tabletin başında geçirilen uzun zaman ve hareketsiz yaşam, çocuklarda obezite, stres, depresyon, uykusuzluk ve göz problemleri gibi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Bu noktada eğitim kadar çocukların evde daha verimli ve sağlıklı olabilmelerini sağlayabilmek için beslenmelerine dikkat edilmesi gerekiyor' diyerek aileleri uyardı. Pandemi öncesinde bilgisayar, telefon ve tabletlerden uzaklaştırmaya çalıştığımız çocuklarımızın, bugün zorunlu olarak günlerinin neredeyse üçte ikisini bunların başında geçirdiğini dile getiren Dursun, 'Öğrencilerin büyük çoğunluğu okulların yüz yüze eğitim vermesini sabırsızlıkla bekliyor. Arkadaşlarıyla aynı sırayı paylaşmayı ve okulun eğlenceli havasını solumayı istiyor. Ancak salgın tüm hızıyla devam ediyor. Eğitimlerin evde online şeklinde devam etmesi ve hareketsiz yaşam, birçok çocuğun ruh sağlığını etkileyerek, depresyonu ve stresi tetikliyor. Stres altındaki çocuk aşırı yemeye, özellikle şeker açısından zengin olan ve 'yemek özlemi' olarak tanımlanan 'rahat yiyeceklere' yöneliyor. Ancak mutfağınızda yapacağınız küçük değişikliklerle çocuklarınızın stresini azaltmanız da mümkün' diye konuştu.
OBEZİTEYE DİKKAT!
Uzun süre bilgisayar başında oturmanın ve sınırlı hareket etmenin çocuklarda obezite riskini de beraberinde getirdiğine dikkat çeken Dursun, şunları söyledi: 'Obezitenin nedeni çoğunlukla aşırı yemek yemeye bağlıdır. Beslenmede öğün sayısı ve alınan besin maddelerinin içeriği son derece önemlidir. Düşük enerji tüketimi, kilo alımı için önemli bir risk faktörüdür. Yiyeceklerin yüksek kalori içermesi, karbonhidrat ve yağdan zengin olması kilo alma riskini artırır. Süpermarket diyeti dediğimiz çikolata, gofret, patates kızartması gibi maddeler şişmanlığın oluşmasında önemli rol oynar. Bu nedenle çocukların beslenmelerine çok dikkat etmek gerekmektedir. Ayrıca bugüne kadar obezitesi olan bireylerin Kovid-19'a yakalanma riskinin daha yüksek olduğunu bildiren kesin bir veri olmasa bile, obezite hastalarında daha şiddetli solunum yetmezliği formlarının mevcut olduğu bilinmektedir. Bu nedenle, obeziteye sahip bireylerin enfekte olmaları durumunda daha yüksek ciddi hastalık riski altında olabileceği varsayılabilir.' Dursun, 'Bunun yanı sıra sabit bir noktaya sürekli bakmak, gözleri yorar. Ayrıca ekrandaki görüntü ve ışık ayarının iyi yapılmamış olması, monitör ışığının titreşimli olması göz yorgunluğunu tetikleyebilir. Bu nedenle A ve C vitamininden zengin olan havuç, balık, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kırmızı biber, kivi, brokoli, portakal gibi besinleri çocuklarınıza yedirmeniz, onların göz sağlığını korumakta yardımcı olur.' diye konuştu.
NELER YENMELİ
Uzaktan eğitimde çocukların evde nasıl beslenmesi konusuna dikkat çeken Dursun sözlerini şöyle sürdürdü: 'Günde en az 5 porsiyon meyve ve sebzeleri günlük rutinin içine koymaya çalışın. Meyve ve sebzeleri el altında ve yemeye hazır tutarak çocukların sağlıklı atıştırmalıklar seçmelerini kolaylaştırın. Süt/yoğurt, şekersiz fıstık ezmesi, tam tahıllı kraker ve peynir de iyi atıştırmalıklar olarak verilebilir. Yağsız et ve balık, yumurta, kuru baklagiller ve fındıkgiller gibi diğer iyi protein kaynaklarını servis edin. Kızarmış yiyeceklerden kaçınarak ızgara, buharda veya fırında pişirme ve buğulama gibi daha sağlıklı pişirme yöntemlerini seçerek yağ alımını sınırlayın. Soda ve meyve aromalı içecekler gibi şekerli içecekleri sınırlayın, daha çok su içimini teşvik edin. Dursun şu önerilerde bulundu: 'Çocuklarınız kahvaltı yapmadan derse oturulmamasına özen gösterin. Sağlıklı bir kahvaltı için kahvaltılık gevrek + süt + haşlanmış yumurta + muz, sebzeli omlet + tam buğday ekmeği + küçük bardak taze portakal suyu. Tam tahıllı kraker + peynir dilimleri + taze meyve. Kepekli pide + haşlanmış yumurta + süt. Süt + tam buğday ekmeği + labne peyniri + elma. Tam buğday/çavdar ekmeği + peynir + domates + meyve. Tam tahıllı ekmek + peynir + domates + zeytin + az bal/pekmez. Tam buğday ekmeği + haşlanmış yumurta + süt + taze meyve. Tam tahıllı gevrek + meyve + yoğurt. Tam tahıllı waffle/pancake + fıstık ezmesi veya taze lor peyniri + meyve. Tam buğday ekmeği + fıstık ezmesi + meyve (elma veya muz dilimleri) + süt.' Sağlıklı öğle yemeği önerilerini de aktaran Diyetisyen Dursun, 'Izgara soğuk deniz balıkları + Bol yeşil yapraklı sebzeler + 1 su bardağı taze sıkılmış portakal suyu. Zeytinyağlı brokoli yemeği + zerdeçallı yoğurt . İki dilim siyez ekmeği arasına hazırlanmış hindili sandviç + havuçlu yoğurt salatası.' dedi. Dursun sağlıklı akşam yemeği önerilerini ise şöyle sıraladı: '1 kase bol sebzeli kış çorbası + 2 adet kıymalı / bulgurlu biber dolması + 1 su bardağı ayran. Bol yeşillikler, rendelenmiş havuç ile hazırlanmış avokadolu cevizli mevsim salatası + 1 su bardağı taze sıkılmış nar suyu. Bol sebzeler ile fırınlanmış soğuk deniz balıkları + karabuğdaylı ve greçkalı pilav + bol limonlu yeşil mevsim salatası.'
