Türk Toraks Derneği (TTD) Solunum Sistemi Enfeksiyonları Çalışma Grubu Kovid-19 tedavisinde dikkat çeken yeni antiviral ilaçlar ile monoklonal antikorları açıkladı. Bilimsel araştırmaların son durumunu değerlendiren Solunum Sistemi Enfeksiyonları Çalışma Grubu Başkanı Profesör Dr. Füsun Öner Eyüboğlu, Molnupiravir ilacını, etkilerini ve güncel araştırma sonuçlarını paylaştı. Bilim ve Sağlık Haber Ajansı'nda yer alan habere göre ağızdan hap şeklinde alınan Molnupiravir'in günde iki kez ve 5 gün boyunca kullanıldığını belirten Prof. Dr. Eyüboğlu, 'Molnupiravir ile yapılan ilk çalışmalarda, üçüncü günde virüs izolasyonunun yüzde 16.7'den yüzde 1.9'a gerilediği görüldü. Çalışmalar PCR pozitifliğinin veya semptomların ilk 5 gününde olanlar ile sınırlandırılmıştır. Faz-2 çalışmaları 'hastanede yatan' ve 'ayaktan tedavi edilen' hastalar olmak üzere iki kolda gerçekleştirilmiştir. Yatan hasta çalışmasına dahil edilen, genellikle semptom süresi daha uzun olduğu belirtilen 304 hastada klinik yarar gözlenmemiş ve bu kolda çalışma sonlandırılmıştır. Ayakta tedavi edilen hastalar üzerinde yapılan çalışmanın 26 Kasım tarihinde güncellenen ve bin 433 hastadan elde edilen sonuçlarına göre Molnupiravir'in özellikle ağır hastalık gelişimi için ileri yaş, diyabet, kardiyak hastalık, obezite gibi riskli hasta gruplarında hafif ve orta şiddetteki Kovid-19 aşamasında uygulanması sonucunda hastane yatış gereksinimi ve ölüm riskini yüzde 30 azalttığı raporlanmıştır.' Prof. Dr. Eyüboğlu ayrıca ilacın yan etkisinin yüzde 1.2 oranında olduğunu belirterek şöyle konuştu: 'Çalışmalarda hastaneye yatış veya ölüm riskinin plasebo grubunda yüzde 9.7 iken Molnupiravir grubunda ise yüzde 6.8'e düştüğü görüldü. 699 kişinin bulunduğu plasebo grubunda dokuz, 709 kişinin olduğu Molnupiravir grubunda ise bir ölüm bildirildi. Yan etki oranları ise plasebo grubu ile karşılaştırıldığında benzer düzeyde ve yüzde 1.2 oranında. En sık görülen yan etkiler ise yüzde 3 oranında ishal, yüzde 2 oranında bulantı, yüzde 1 baş dönmesi ve yüzde 1 baş ağrısıdır.'
'PAXLOVİD İLACININ ÇALIŞMALARI SONUÇLANDI'
Pfizer firması tarafından üretilen Paxlovid ilacının Eylül ayında başlayan Faz-1 çalışması sonuçlandı ancak henüz yayınlanmadı. İlacın tek başına veya ve ritonavir ile kombine şekilde kullanılabileceğinin belirtildiğini ifade eden Türk TORAKS Derneği Başkanı Prof. Dr. Bahriye Oya İtil, ilacın çalışma sonuçlarını aktardı ve şunları söyledi: 'Ayaktan tedavi edilen yüksek riskli ve belirti veren 3 bin Kovid-19 hastası üzerinde gerçekleştirilmesi planlanan Faz-2 ve Faz-3 çalışmalarının ilk sonuçları Aralık ayında açıklanacak. Düşük riskli ancak belirtileri olan bin 140 hasta ile virüse maruz kaldıktan sonra koruyucu anlamda ilaç verilen 2 bin 634 hastanın incelendiği çalışmalar devam ediyor. Çalışmanın ara sonuçlarına göre ise hastaneye yatırılmamış, yüksek risk grubundan Kovid-19'lu yetişkinde plaseboya kıyasla hastaneye yatış veya ölüm riskini yüzde 89 oranında azalttığı bildirildi. Plasebo alan hastalardan 10 kişi hayatını kaybederken, Paxlovid alan hastalarda ölüm rapor edilmedi. İlaç için FDA'e acil kullanım onay başvurusu yapıldı. Paxlovid'in fiyatı Molnupiravir'e göre çok daha anlamlı biçimde düşük ve ağır hastalık riski yüksek gruplarda hastaneye yatışı ve ölümü engellemek açısından Kovid-19 tedavisinde kullanıma girmesi olumlu bir gelişme olarak değerlendirilebilir.' Prof. Dr. İtil, 'Kovid-19 geçirip iyileşen kişilerden alınan plazmaların diğer hastalara transfüzyonu tedavi için en erken kullanıma giren yaklaşımlardan biri. Konvalesan plazma tedavisi etkin ilaçlar ve aşılar geliştirilene kadar tedavi seçeneği olarak kullanıldı. Kovid antijenlerine özgü monoklonal antikorlar laboratuar ortamında gen mühendisliği aracılığıyla geliştirilip çoğaltılıyor. Diğer ilaçlara ve aşılara göre oldukça hızlı üretilebiliyor ve genelde damar yoluyla uygulanmakta olup, cilt altı ve kas içi uygulanabiliyor. Bu tedavinin en önemli avantajı uygulamadan hemen sonra enfeksiyona karşı etkin bir koruma sağlayabilmeleri. Ancak bu etkinlikleri antikorların belli bir ömre sahip olması nedeniyle haftalar veya aylar içinde azalabiliyor. Aşılarda ise uygulamadan sonra koruyucu bağışıklığın sağlanabilmesi için birkaç hafta beklemek gerekiyor.'
'BAZI İLAÇLARIN ACİL KULLANIM ONAYI ALINDI'
Bazı ilaçların bu anlamda acil kullanım onayı aldığını ancak hastaneye yatanlar ve oksijen alanlarda uygulanamadığını belirten Prof. Dr. İtil, 'Kovid-19 tedavisinde önemli bir gelişme olarak kabul edilen nötralizan monoklonal antikor (MAB) etkenlerden Bamlanivimab, Etesevimab ve Casirivimab/imdevimab, Sotrovimab ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından acil kullanım onayı almıştır. Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) ve Amerika Sağlık ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (IDSA) tarafından klinik progresyon açısından yüksek risk taşıyan hafif veya orta şiddette Kovid-19 hastalarda evde ya da poliklinikte damar yolu, cilt altı ve kas içi kullanımı önerilmektedir (10,11,12). Pozitif temaslı risk gruplarında koruyucu olarak da monoklonal antikor tedavileri önerilmektedir' dedi.
'ÖZELLİKLE HAMİLELER İÇİN ÖNEMLİ'
Prof. Dr. İtil, 'Bu tedaviler aşı yanıtı oluşmamış kişilerde Kovid-19'u tedavi etmek ya da şüpheli temaslıların korunmasında etkili olarak değerlendiriliyor. Yeni antivirallerin kullanılamadığı Kovid-19 hastalarında, temas öncesi uygulama özellikle hamilelerde sağkalıma önemli katkı sağlayabilir ve tedarik edilmesi faydalı olabilir' diyerek sözlerini noktaladı.
