Memorial Ankara Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü'nden Dyt. Emine Yüzbaşıoğlu, menopoz sonrası kadınlardaki en büyük sorunun hızlı kilo alınması olduğunu söyledi. Uzman Yüzbaşıoğlu, şunları söyledi: 'Kimi kadınlar yemek yemekten bağımsız olarak yağlandıklarını hissederler. Bu normal fizyolojinin getirdiği bir yağlanmadır. Daha önce kilo sorunu olmayan kadınlarda da şişmanlık gelişebilmektedir. Östrojen düzeyindeki azalma besin alımını etkiler ve metabolik hızda azalmaya neden olur. Kadınlarda fiziksel aktivite düzeyindeki azalma da bu ağırlık kazanımının daha hızlanmasını sağlamaktadır.' Menopoz sürecinin kadınların değişime açık olduğu, ani kilo alımlarının yaşanabildiği, en çok endişe edilen dönemlerden biri olduğunu ifade eden Yüzbaşıoğlu, 'Hormonal, fizyolojik ve psikolojik değişimlerin yaşandığı bu süreçte karşılaşılabilecek durumlara karşı hazırlıklı olmak, yaşam tarzını buna göre düzenlemek oluşacak sağlık problemlerini önleme konusunda da önemlidir.' dedi.
YAĞLAR KARIN BÖLGESİNDE TOPLANIYOR!
Yüzbaşıoğlu konuşmasının devamında şöyle konuştu: 'Menopozda psikolojik değişimlerin yanı sıra, metabolizma üzerinde de değişiklikler meydana gelir. Metobolizma hızı yavaşladığı için vücuttaki yağ dokularının artması, yağ dağılımının değişerek ağırlıklı olarak karın bölgesinde toplanması sık karşılaşılan bir tablodur. Bu durumun en önemli sebebi menopoz sürecinin başlamasıyla beraber, östrojen hormonundaki azalmadır. Zaman geçtikçe metabolizmada meydana gelen bu değişiklikler, kalp damar hastalıkları, kemik erimesine bağlı kemiklerde çabuk kırılma, Kilo alımıyla beraber tip 2 diyabete yatkınlığı beraberinde getirebilmektedir.' Yüzbaşıoğlu, 'Menopoz doğurganlık yeteneğinin kaybolduğu dönemdir. Bütün kadınlar bu özel dönemi yaşarlar. Şişman kadınlarda daha erken olmakla birlikte menopoz yaşı 48-55 olerzarak belirtilmektedir. Bu dönemde organizmada önemli değişiklikler gözlenir; bunların dışında hormonal değişiklikler gelmektedir. Menopoz dönemde sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel aktivite yapma ve ek olarak tıbbi tedavi çok önem kazanmaktadır' dedi.
MENOPOZUN BELİRTİLERİ
'Ateş basması, aşırı terleme, cinsel isteksizlik, vajinal kuruluk ve kemik ağrıları menopoz dönemindeki hormonal değişikliklerden özellikle östrojen hormonu azalmasından kaynaklanır' diyerek sözlerine devam eden Yüzbaşıoğlu, menopoz döneminde kadının hayatında yaşanan değişiklikleri şöyle anlattı: 'Menopoz dönemde azalan hormonlarla birlikte kadında kemik erimesi, kalp damar hastalığının ortaya çıkma riski artar. Cilt yaşlanma süreci hızlanır. Vajinal flora bozulması ve östrojen azalması vajinal kuruluk ve ağrılı cinsel ilişkiye neden olur.'
BESLENMEDE SÜT VE YOĞURT
Menopoz sürecini konforlu atlatmanın önemli olduğunu vurgulayan Yüzbaşıoğlu, 'Menopozda oluşacak kemik erimesini azaltmanın en önemli yolu, sağlıklı bir kemik yoğunluğuyla bu döneme başlamaktır. Bu sebeple süt yoğurt tüketimine ergenlikten itibaren dikkat edilmelidir. Ergenlikten itibaren alınan kalsiyum kemik yoğunluğunun artmasına neden olurken, menopozda alınan kalsiyum var olan kemik yoğunluğunu korur.' Menopoz döneminde ortaya çıkan kilo artışının birden çok nedeni olduğunu söyleyen Yüzbaşıoğlu, şöyle konuştu: 'A insülin direnci bunların en önemlisidir. Özellikle genetik eğilimi olan kadınlarda insülin direnciyle ilişkili biyolojik yapılar menopozla birlikte deyim yerindeyse uykudan uyanıyor, insülin direncine yol açan genetik tohumlar çimlenmeye başlıyor. İnsülin direncine ve kilo almaya giden yolculuğu önlemenin yolu ise onu tahrik edebilecek yaşam tarzı değişikliklerinden kaçınmaktan, temel bazı yanlışlardan uzak durmaktan geçiyor. Örneğin şekeri yavaş yavaş gündemden çıkarmak, tatlılardan -hatta tatlı meyvelerden ve meyve sularından- uzak durmak, unlu, nişastalı besinlere dokunmamak, makarnayı, pirinç pilavını azaltmak bir zorunluluk haline geliyor.'
YAŞAMIN HER EVRESİNDE SPOR
Menopoz sürecine 20-25 beden kitle indeksi ile başlamanın sağlık açısından çok önemli olduğunu vurgulayan Yüzbaşıoğlu, ' Bunun tersi çok düşük beden kitle indeksi ve düşük yağ kilosuyla bu sürece başlamak kemik erimesini hızlandıracağından istenmeyen bir durumdur. Spor yaşamın her döneminde önemlidir. Ancak menopoza girdim ben spora başlayım demek çok da sağlıklı değildir. Menopoz öncesinde mümkünse ergenlik döneminden itibaren sporla ilgilenmeye özen gösterilmek, sağlık açısından çok önemlidir.' dedi.
KURU MEYVE, LEBLEBİ VE MEYVELİ YOĞURT TÜKETİN
Yüzbaşıoğlu şöyle konuştu: 'Genel olarak bakıldığında menopozda meydana gelen sağlık sorunlarının başlıca sebebi, östrojenin azalmasıyla meydana gelen vücuttaki yağ kitlesindeki artış. Bu yağ artışını engellemek ve sağlıklı bir menopoz süreci geçirmek için menopozda beslenme çok önemli. Enerji alımının kısıtlı olması gerektiğinden, yüksek kalorili atıştırmalıklardan yani bisküvi, çikolata, kurabiye gibi yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Onların yerine kuru meyve, leblebi ve meyveli yoğurt gibi sağlıklı atıştırmalıklar tercih edilmeli. Pişirme yöntemlerinde kızartmadan kaçınılmalı; onun yerine fırınlama, ızgara veya haşlama tercih edilmeli. Günde 2-3 su bardağı süt veya yoğurt tüketimine özen gösterilmeli. Yüksek posa alımı gün içerisinde tokluk süresini uzatacağından önemlidir. Günlük alınan posa miktarını artırmak için; gün içinde meyve, sebze, salata tüketilmeli, ekmek olarak çavdar, kepek veya tam buğday ekmeği tercih edilmeli. Tatlı olarak sütlü hafif tatlılar tercih edilmeli, hamurlu tatlılardan kaçınılmalı. Tatlı tüketim sıklığı haf tada 3 ile sınırlandırılmalı. Tek yönlü beslenme (protein ağırlıklı, sebze ağırlıklı) yerine dengeli beslenilmelidir. Gün içinde her besin grubundan yeterli miktarda tüketilmeli.' İştah kontrolü için az az, sık sık beslenmenin önemli olduğunu belirten Yüzbaşıoğlu, öğün aralığının 2,5-3 saati geçmemesi gerektiğini söyledi.
