Muhammed Ali Yahşi
Ankara’da Yeni Başkent Oto Sanayi Sitesi’nde faaliyet gösteren farklı branştaki esnaflar, mesleklerini öğretecek çırak bulamamaktan yana dertli. Birçok esnaf, otomotiv sanayinin ilerleyen yıllarda yok olma tehlikesi ile karşı karşıya olduğuna dikkat çekiyor. Önümüzdeki yıllarda daha büyük bir sorun haline dönüşeceğini dile getiren otomotiv esnafı, ‘Gelecekte herkes kendi arabasını tamir etmek zorunda kalacak” diyor.
“Son 5 senede çalıştıracak çırak bulamadım”
Rot balans ustası Dursun Kaya çıraklık sorunun 5-10 sene sonra daha da büyük problemlere yol açacağını söyledi. Geçtiğimiz 5 yılda yanında çalıştıracak çırak bulamadığını aktaran Kaya, gençlerin iş beğenmediğini dile getirdi. Kaya “Gençler zora gelmiyor, rahat yaşama alışmışlar, gelen çırak bir ya da iki gün çalışıp sonra gidiyor, 50 yaşıma geldim, vücudum yoruldu, ama çalıştıracak adam bulamadığım için üç usta birlikte çalışıyoruz" ifadelerini kullandı.
Dursun usta, mesleğini öğretecek yeni bir nesil olmadığını belirterek "Gelecekte herkes kendi arabasını kendisi tamir edecek ya da çok büyük ücret ödeyerek sayılı servislere götürecek. Çünkü mesleğimizi öğreteceğimiz yeni bir nesil yok. Durum böyle olunca önce dükkanlar ardından da sanayiler kapanacak" dedi.
“4+4+4 sistemi çıraklık sorununu arttırdı”
12 yıllık zorunlu eğitim sisteminin başlamasıyla birlikte çırak sorunun daha da büyüdüğünü söyleyen Kaya, “Lise eğitiminin zorunlu olması çırak sorununu daha da büyüttü. Eskiden liseyi okumak istemeyen gençler burada çıraklık yapıyordu. Şimdi bir genç liseden mezun olduğunda yaşı 18 oluyor, o yaştan sonra da sanayiye gelmek istemiyor.” ifadelerini kullandı. Uygulamalı eğitimin sanayide olması gerektiğini belirten Kaya, “Her meslek yerinde öğrenilir, bundan dolayı bu gibi mesleki branşların da öğrenilmesi gereken yer sanayidir. Çırak burada bizden bir şeyler kapabilirse usta olur.” Dedi. Sadece mesleği değil hayatı sanayide öğrendiğini söyleyen rot-balans ustası, “Sanayiye girmeden önce 5 sene dışarıda çalıştım ama hayatı burada öğrendim. Ticareti de arkadaşlığı da bana sanayi öğretti. İnsanın olgunlaşması için en doğru yer sanayi” şeklinde konuştu.
“Anneler, babalar sanayinin eskisi gibi olmadığını bilmeli”
Yeni Başkent Oto Sanayi Sitesi’nde torna ustalığı yapan Ahmet Taş ise, günümüzde aileler çocuklarının sanayide kötü muamele görmesinden endişe ettiği için çocuklarını sanayiye göndermediğini ifade etti. Taş, “Aileler çocuklarına kıyamıyor, çocuğum dayak yer, orada ezilir korkusu ile çocuklarını sanayiye göndermek istemiyor ama o günler geride kaldı, biz meslek öğrenmek isteyen çıraklara hayatlarını kazanmaları için zanaat öğretiyor, kollarına altın bilezik takmakla kalmıyor ellerine bir elmas sunuyoruz” dedi.
“Eski kafalı ustaların da suçu var”
Ahmet Taş ile aynı torna dükkanında ustalık yapmakta olan Ünal Kuru ise çalışma arkadaşı ile farklı görüşte. Sanayideki çırak sıkıntısının bir nedeninin de bazı eski kafalı ustaların çıraklara kötü davranması olduğunu söyleyen Kuru, “Sanayide bazı ustalar çıraklara kötü davranıyor, bu yüzden de çıraklar durmuyor kaçıyor" açıklamasında bulundu.
