Bugüne kadar 24 yunus ve balina türünde 96 vakada görülen olay, Türk Deniz Araştırmaları Vakfı'nın 30 yıldır yayınlanan süreli bilimsel dergisi "Journal of the Black Sea /Mediterranean Environment"da yer aldı. İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Bilimleri Fakültesi, Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Arda Tonay, "Üç ayrı gözlemde de en az 6 gün boyunca başından ayrılmadığı görülüyor. Zeytinburnu'ndan Yeşilköy'e kadar birlikte aktılar. Bilimsel anlamda çok ilginç bir kayıttı" diye konuştu.
"6 GÜN BOYUNCA BAŞINDAN AYRILMADI"
Gökçeada'da eğitmenlik ve dalgıçlık yapan Volkan Günel, botuyla Zeytinburnu’nda dolaştığı sırada iki yunus fark etti. Ölü yunusun başka bir yunus tarafından kıyıya getirilme anlarını cep telefonu kamerasıyla kayda alan Günel, bu görüntüleri sosyal medyadan paylaştı. Ölü yunusun başka bir yunus tarafından 6 günde Yeşilköy Sahili'ne de kadar getirildiği anlar, bilimsel bir makaleye de konu oldu. İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Bilimleri Fakültesi, Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Arda Tonay, bilimsel verilere dayanarak bu davranışın şimdiye kadar dünya denizlerinde 24 yunus ve balina türünde 96 vakada kaydedildiğini belirtti. Tonay, Türk denizlerinde ilk defa görülen olayla ilgili " Üç ayrı gözlemde de en az 6 gün boyunca başından ayrılmadığı görülüyor. Zeytinburnu'ndan Yeşilköy'e kadar birlikte aktılar. Bilimsel anlamda çok ilginç bir kayıttı" diye konuştu.
"BİLİMSEL ANLAMDA İLGİNÇ BİR KAYIT"
Doç. Dr. Tonay, "Mart ayında Marmara Denizi'nde afalina türü bir yunusun gösterdiğii ilginç bir davranış, dört ayrı vatandaşın gözlemiyle kayıt altına alındı. Bu davranış epimeletik diye geçen bilimsel bir davranış. Canlı veya ölü bir bireye diğer bireyin yardım etmesi, onu korumaya çalışması olarak anlatılabilir. Bizim vakamızda bir erkek birey vardı. Yaklaşık 1 günden daha önce ölmüş bir bireydi ve başında bekleyen başka bir afalina, bölgeye gelen herhangi bir bottan ölüyü uzaklaştırmak için, yunusu burnuyla iterek veya yüzgecini takarak bölgeden uzaklaştırıyordu. Ölü yunusu botla gelen insanlardan uzaklaştırma çalışıyordu. Üç ayrı gözlemde de 6 gün boyunca hayvanın başından ayrılmadı. Zeytinburnu’ndan Yeşilköy'e kadar birlikte aktılar. Ölü olan yunus, 4-5 gün sonra Avcılar'da karaya vurdu. Ondan sonra da diğer epimeletik davranış gösteren bireyi daha sonra bölgede görmedik." dedi.
"24 YUNUS VE BALİNA TÜRÜNDE 96 VAKA VAR"
Doç.Dr. Tonay, " Şimdiye kadar 24 yunus ve balina türünde 96 vaka var bu davranışın görüldüğü. Genellikle 7'si hariç hepsi anneyle yavru arasında; yavrunun kaybı sonucu annenin yavruyla vedalaşamaması olarak görülüyor aslında. Bu 7 gözlemden sadece 2 tanesi bizim vakamıza yani iki yetişkin arasında olması bakımından bizim vakamıza benziyor açıkçası. Dediğim gibi çok nadir görülen bir davranış. Özellikle iki yetişkin arasında olması bakımından. Görüntüleri gördüğünüz zaman içiniz parçalanıyor gerçekten. Elinizden de birşey gelmiyor. Bizim tek yaptğımızı yetkililere, Sahil Güvenliğe, Deniz polisine, Tarım Bakanlığı'na Balıkçılık Şube Müdürlüğü'ne haber vererek konu hakkında bölgeye teknelerin yaklaşmaya çalışmasını engellemeye çalışmak. 6 gün sonra da olay son buldu. En sonunda bilimsel makalesini yayınladık ve dünyayla paylaştık" ifadelerini kullandı.
