İngiltere'nin Ankara Büyükelçisi Jill Morris, Birleşik Krallık ve Türkiye'nin bilim ve inovasyon alanlarında güçlü bağlara sahip olduğunu belirterek, iki ülke bilim insanlarının hastalıkların tedavisinden yapay zeka ve nano teknolojiye kadar birçok alanda araştırmalar için çeşitli ortaklıklar kurduğunu bildirdi.
Büyükelçi Morris, "Türkiye-Birleşik Krallık Bilim ve İnovasyon Haftası" kapsamında AA'ya yazılı açıklamalarda bulundu.
Bu haftanın temel amacına ilişkin Morris, "Akademik, araştırma kurumlarımızın ve ülkelerimizin en iyi yeteneklerinin, dünya sorunları için nasıl çözümler ürettiğini göstermek amacıyla Birleşik Krallık'ın ve Türkiye'nin önde gelen bilim insanlarını ve yenilikçilerini bir araya getiriyoruz." ifadesini kullandı.
Morris, iki ülkenin, Newton-Katip Çelebi Fonu ve Uluslararası Bilim Ortaklığı Fonu gibi ikili programlar sayesinde bilim ve inovasyon alanında 10 yılı aşkın süredir güçlü bağlara sahip olduğunu kaydetti.
Bunun yanı sıra Birleşik Krallık ve Türkiye'nin, Horizon 2020 (Ufuk 2020) ve Horizon Europe (Ufuk Avrupa) gibi Avrupa Birliği Çerçeve Program fonlarında da son derece kararlı olduğunun altını çizen Morris, şunları ifade etti:
"Birleşik Krallık Hükümeti, Türk Hükümeti'nin ve özellikle de TÜBİTAK'ın son 10 yıl boyunca bu alanda sergilemekte olduğu özveri ve kararlılığa çok büyük bir önem atfetmektedir. 2025 yılında ilki yapılacak olan Türkiye-Birleşik Krallık Bilim ve İnovasyon Haftası, önde gelen araştırmacıları, yenilikçileri, politika yapıcıları ve sanayi uzmanlarını bir araya getirerek mevcut işbirliğini daha da geliştirmenin yollarını arayabileceğimiz önemli bir platform sunacak."
Morris, bu haftanın, iki ülke arasında daha da büyük işbirliğine ilham kaynağı olacağını umduğunu belirterek, "Britanyalı ve Türk yenilikçiler ve bilim insanları, yeni bina inşasında kullanılmak üzere çöplerin geri dönüştürülmesi, kanser tedavisi çalışmalarının bir araya getirilmesi, yapay zekadan nano teknolojiye ve ileri üretim malzemelerine kadar, hemen her alanda öncü niteliğinde araştırmalar için çeşitli ortaklıklar kurmuş durumda." değerlendirmesinde bulundu.
Öncelik verilen çalışma alanları
Türkiye ile İngiltere arasında bilim ve inovasyon alanlarında yapılan çalışmalarla ilgili bilgi veren Morris, Türkiye'nin, Uluslararası Bilim Ortaklıkları Fonu (ISPF) kapsamında öncelikli ülkelerden olduğunu ifade etti.
Morris, bu fonun, Britanyalı ve Türk araştırmacılara küresel fon için ortak teklifler sunma imkanı sağladığını belirterek, şunları kaydetti:
"ISPF çağrılarının iletilmesi ve ISPF konusunda bilinç geliştirilmesi amacıyla TÜBİTAK ile birlikte çalışmak, bizler için büyük bir keyifti. Bunların yanı sıra ülkelerimiz, Horizon 2020 ve Horizon Europe gibi AB Çerçeve Programları aracılığıyla da bağlantılı ülkeler olarak birlikte çalıştı."
Morris, bu hafta özelinde "dönüştürücü teknolojiler, dirençli gezegen ve sağlıklı insanlar, hayvanlar ve bitkiler" gibi bazı tematik alanlarda ortak çalışmalar düzenleneceğinin altını çizerek, bu alanların, Birleşik Krallık ve Türkiye'nin karşı karşıya bulunduğu küresel sınamalara paralel olmalarının dışında, iki ülkenin de öncelik verdiği alanlar olduğunu vurguladı.
Büyükelçi, "Bu alanlardaki uzmanlığımızı, Birleşik Krallık'ın, Türkiye'nin ve küresel bilimin karşılıklı yararına olacak şekilde kullanabilmemiz için de ciddi bir fırsat olduğuna inanıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Bilim Komitesi, işbirliğinin büyütülmesinde önemli rol oynayacak
Bilim Komitesinin, iki ülke arasındaki bilimsel araştırmaların geliştirilmesinde yaptığı katkılara değinen Morris, Komitenin Birleşik Krallık ile Türkiye arasında işbirliğinin korunup büyütülmesinde önemli rol oynayacağını vurguladı.
Morris, "Komite, hükümet temsilcilerini, araştırmacıları ve sanayi dünyasının temsilcilerini bir araya getirerek ülkelerimiz arasındaki bilimsel işbirliğini daha da güçlendirecek önemli bir diyalog, tartışma, deneyim ve fikir alışverişi platformu sunuyor." ifadesini kullandı.
2024'te ISPF'nin "Dirençli Gezegen", "Dönüştürücü Teknolojiler", "Sağlıklı İnsanlar", "Hayvanlar" ve "Bitkiler" temaları kapsamında Türkiye ve Birleşik Krallık ortaklığında gerçekleştirilen yaklaşık 30 projeye destek verildiğini anlatan Morris, "Britanyalı ve Türk araştırmacılar, bu programlar çerçevesinde şu ana kadar 561 projede ortak olarak çalıştı." bilgisini paylaştı.
Morris, Birleşik Krallık ve Türkiye'nin, Eureka Ağı çerçevesinde de işbirliği yaptığını anımsatarak, bu ağın, her iki ülkenin özel sektörü ve KOBİ'leri arasında inovasyon işbirliğini artırmayı hedeflediğinin altını çizdi.
Birleşik Krallık'ın, Türkiye'de görevli üç bilim ve inovasyon yetkilisinin bulunduğu bilgisini veren Morris, ekibin bilim, inovasyon ve teknoloji alanlarındaki ikili işbirliğine gereken desteği sunduğunu kaydetti.
Morris, "Birleşik Krallık ile Türkiye arasındaki fırsatlar hakkında daha çok bilgi alabilmeleri için bilim insanlarını, araştırma kurumlarını ve yenilikçileri sürekli olarak Türkiye’deki Bilim ve İnovasyon Ağımızla temasa geçmeye teşvik ediyoruz." ifadesini kullandı.
"Dönüştürücü Teknolojiler"
Büyükelçi Morris, Türkiye ile Birleşik Krallık arasındaki bilimsel işbirliğinin önemine dikkati çekerek, Türkiye-Birleşik Krallık Bilim Komitesinin desteğiyle, mühendislik biyolojisi, yapay zeka, yarı iletkenler, geleceğin telekomünikasyonu ve kuantum teknolojileri gibi alanlarda işbirliklerinin güçlendirildiğini belirtti.
Bu alanların, iki ülkenin de öncelikli teknolojileri arasında yer aldığını vurgulayan Morris, "Dönüştürücü Teknolojiler" adı altındaki işbirliklerinin Türkiye ve Birleşik Krallık'ı daha da yakınlaştıracağına işaret etti.
Morris, iki ülkenin öncü araştırmacılarının bu işbirliklerinden faydalanarak küresel çapta önemli fırsatları daha iyi kavrayabileceklerini dile getirerek, bilimsel ve teknolojik alandaki işbirliklerinin, iklim değişikliği, antimikrobiyal direnç ve güvenli yapay zeka gibi önemli küresel sınamalarla mücadelede kritik rol oynayacağını vurguladı.
Ayrıca, küresel sorunların üstesinden gelebilmek için hiçbir ülkenin tek başına yeterli olamayacağına işaret eden Morris, "Türkiye ile aramızda olan harikulade ortaklık gibi uluslararası ortaklıkların kurulması gerektiğinin farkındayız." görüşünü paylaştı.
