Hatice İKİNCİ
İkinci el taşıt pazarında, hazirandan bu yana durgunluk sürüyor. Mart, nisan ve mayıs aylarındaki canlılığın ardından haziranda geçen yılın aynı ayına göre sert düşüş kaydeden alım-satımlarda, temmuz ve ağustostaki artışlar da sınırlı kaldı.
Kurlarda yükselişin başladığı haziran ayında piyasada bekleyiş hâkim olmuş, noterler kanalıyla yapılan devirler geçen yılın aynı ayına göre otomobilde yüzde 17,8, toplamda yüzde 13,4 düşüş göstermişti. Kurlardaki yükselişin devam ettiği temmuz ayında ise alım eğilimi kısmen uyarılmış ve devirler yıllık bazda otomobilde yüzde 32,1, toplamda yüzde 39,3 artmıştı.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) ağustos ayı verileri ise satışlarda geçen yılın aynı ayına göre artışın otomobillerde yüzde 15,4, toplam taşıtta yüzde 19,4’da kaldığını gösterdi. Böylece ilk sekiz ay itibarıyla ikinci el taşıt piyasasında devirler, 5 milyon 37 bin 596’sı otomobil olmak üzere toplam 7 milyon 510 in 360’a ulaşırken, 2022’nin aynı dönemine göre artış otomobilde yüzde 23,6, toplamda yüzde 23,4 oldu.
Kan kaybında, sıfır araca yöneliş de etkili oldu. İkinci el alım satımların düştüğü veya artışların düşük kaldığı dönemde sıfır otomobil satışları ise haziran ve temmuzda geçen yılın aynı aylarına göre yüzde 75, ağustosta yüzde 86, ilk sekiz ay itibarıyla da yüzde 67,4 artış kaydetti.
ERKOÇ: FİNANSMANDA GÜÇLÜK VAR
Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu (MASFED) Genel Başkanı Aydın Erkoç, durgunluğun giderek kronik hale geldiği ikinci el pazarın yeniden canlanabilmesi için tüketicilerin finansmana erişiminin kolaylaşması gerektiğini bildirdi.
Erkoç, TÜİK’in ikinci el otomobil pazarına ilişkin verilerini değerlendirirken, geçen yılın aynı dönemine göre satışların arttığını, ancak 2023’ün haziran ayından itibaren pazarda daralmanın sürdüğünü belirterek, şöyle konuştu:
“Bu yılın mayıs ayında 741 bin 828 adet olan ikinci el otomobil pazarı, haziranda 583 bin 627, temmuzda 567 bin 274, ağustosta ise 551 bin 474 adet olarak gerçekleşti. Vatandaşların finansmana erişmede yaşadığı zorluklar, vade sayılarının düşük, faiz oranlarının ise yüksek olması ihtiyaçlarını ötelemelerine sebep oluyor. Piyasanın canlanması için bu konularda iyileştirme yapılması gerekiyor”
“FİYAT ARTIŞLARI DURDU”
İkinci el araç ticaretinin ikinci meslek olarak görülüp herkesçe yapılması ve ayak üstü al-sat yapanlar nedeniyle fiyatların fahiş oranda arttığını, ancak Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan düzenlemeler ve alınan önlemler sayesinde piyasada köpük oluşumunun durduğuna dikkat çeken Erkoç şunları söyledi:
“Özellikle pandemiden itibaren ikinci el araç ticaretinin yatırım aracı olarak görülmesi talebi arttırmış, piyasa dengesinin bozulmasına, araç bulunurluğunda sıkıntı yaşanmasına ve fahiş fiyat artışlarına sebep olmuştu. Ancak son dönemde Ticaret Bakanlığımız tarafından yapılan düzenlemeler ve fiyat artışlarına karşı alınan önlemler piyasaları normal seyrine getirmeye başladı; araç fiyatlarındaki fahiş artışların durduğunu söyleyebiliriz. Bakanlığımız tarafından çıkarılan 6 ay 6000 km sınırlamasının bireyleri de kapsamasıyla ikinci elde oluşan balon söndü. Bayilerdeki araç bulunurluğu da arttığı için yönetmeliğin amacına ulaştığını, uygulamaya son verilmesinin yerinde olacağını söyleyebiliriz. Haksız rekabetle piyasayı yükseltenler sektörden ayıklandıkça piyasa stabil seyredecektir.”
