Hatice GÜREL
Tüketici olarak markete girdiğimizde en fazla zamanı gıda ürünleri reyonlarında geçiriyoruz. Meyve, sebze, kuru gıda, et süt derken saatler geçivermiş. Yapılan bir araştırma da bu gerçeği rakamlarla bize anlatıyor: Ortalama bir hane her 100 TL’sinin 84’ünü gıda ve içecek, 9’unu kişisel bakım, 7’sini ise ev bakım ürünleri için harcıyor.
Zamanımızı reyonlar arasında geçirirken nelere bakıyoruz peki? Ürünün ambalajı, içeriği, son kullanma tarihi, markası, menşei... Bilinçli bir tüketici olarak dikkat etmemiz gereken ne kadar çok şey var.
Karma Grup tarafından 23-24 Kasım tarihlerinde İstinye Üniversitesi ev sahipliğinde düzenleyeceği "Kalite ve Ürün Deneyimi Semineri"nde bilinçli tüketici ve üretici olmanın yolları masaya yatırılacak. Rafta Kaliteye "Tüketici Eğilimleri ve Sürdürebilirlik" bakış açısıyla yaklaşacak olan seminerde gıda sektörünün deneyimli isimler ve konun uzmanı akademisyenler katılacak.
Seminere konuşmacı olarak katılan Süleyman Demirel Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Atıf Can Seydim, ürünün içeriği kadar ambalajının ve bunun raf ömrüne etkisinin de önemli olduğunu söylerken, "Gıda ambalajlarının temel amacı; gıdaların bozulmalarını ve kalite kayıplarını en aza indirerek tüketiciye ulaştırmaktır. Bu amaçla içindeki ürünü koruyan, dayanıklılığını artıran, dağıtım zinciri içinde; yükleme, boşaltma, stoklama, kullanma kolaylığı sağlayan, ürünü tanıtan (besin değeri, depolanması, hazırlama şekli gibi etiket bilgileri) ve tüketiciyi satın almaya özendiren görevlere sahiptir" dedi.
"Gıda israfını önlemek için raf ömrünü bilmek önemli"
Günümüzde güvenli gıdaya ulaşmak ve aynı zamanda gıda kaybı ve israfını en aza indirmek için gıdanın raf ömrünün bilinmesi gerektiğine vurgu yapan Seydim, şunlara değindi: "Tüketicilerin satın aldıkları gıdalardan beklentileri lezzetli, besin değeri yüksek, daha az işlem görmüş, hazırlanışı kolay, daha az katkı maddesi içeren, daha uzun ömürlü olmasıdır. Gıda üreticileri ise ürünün satışına ya da kullanımına kadar geçen süre içinde tazeliğini, lezzetini ve besin değerini koruması için çalışmaktadır. Ambalajlama ile birlikte, çevresel, biyolojik, kimyasal, besin değeri gibi faktörlerin ve bunlara bağlı kalite parametrelerinin değişimi gıdanın tüketim kalitesini etkilemektedir. Raf ömrü; üretim tarihinden itibaren uygun koşullarda, kimyasal, fiziksel ve mikrobiyolojik olarak en az değişim ile gıda güvenliğini ve besin değerini koruduğu süre olarak tanımlanmaktadır. Bu sürenin Türk Gıda Kodeksi, Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği ile son tüketim tarihi (STT) veya tavsiye edilen tüketim tarihi (TETT) olarak gıda etiketi üzerinde belirtilmesi zorunludur."
Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda kayıpları ve israfını önleme kapsamında etiket çalışmaları devam ediyor
Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda Kontrol ve Genel Müdürlüğü'nün yayınladığı Gıda Etiketlerinde Raf Ömrü Bilgisinin Belirlenmesi ve Belirtilmesi Hakkında Kılavuz'da tam da bu konuya dikkat çekildiğini söyleyen Seydim "kılavuzda, gıdaların raf ömrünün belirlenmesi ve etiket üzerinde belirtilmesinin, ilgili yönetmeliğe göre gıda işletmecilerinin sorumluluğunda olduğu ve etiketteki bilgilerin tüketici ile iletişim kurmanın en önemli unsuru olduğu vurgulanıyor" dedi.
Ambalajda "Sürdürülebilirlik" önemli başlık
Ambalaj tasarımının raf ömrü ve gıda kaybı üzerindeki etkileri, ürünün cinsi, ambalaj malzemesi, üretim ve depolama koşulları gibi birçok faktöre bağlı olduğunu dile getiren Prof. Dr. Atıf Can Seydim "Uygun ambalaj tasarımı, ürünün kalitesini koruyarak atılacak gıda miktarını azaltabilir ve sürdürülebilir bir tüketim modeline katkı sağlayabilir. Son yıllarda biyoplastiklerin kullanımı ile petrol temelli hammaddelere bağımlılığın ve ambalaj kaynaklı karbon ayak izinin azaltması yönünde çalışmalar devam etmektedir. Ambalaj, Çevre ve Yönetmelikler üçgeni içinde değişkenlik gösteren uygulamalar yerine, geri dönüşüm, yeniden kullanım veya malzeme kullanımının azaltılması başlıklarının ”Sürdürülebilirlik“ adı altında tüketicilere yansıtılması eğilimi görülmektedir. Yapısında farklı ağaç ya da çiçek tohumlarının bulunduğu basit bir pizza kutusunun, kullanıldıktan sonra çöpe atılması yerine toprağa gömülmesini ambalaj üzerinde belirtilmesi buna örnek olarak verilebilir" diye konuştu.
"Kalite ve Ürün Deneyimi Semineri"nde sunum yapacak olan Prof. Dr. Seydim "İkincisi düzenlenen bu seminer gıda sektörünün tüm bileşenlerini buluşturması açısından oldukça önem taşımaktadır. Seminerin bu seneki mottosu olan "Tüketici Eğilimleri ve Sürdürülebilirlik" bakış açısıyla "Rafta Kalite"; son zamanlarda gıda israfı ve sürdürebilirlik tartışılırken çok isabetli bir tercih olmuş. Bu seminerde çok verimli, kaliteli ve ufuk açan sunumların gerçekleşeceğine eminim."
