DİSK-AR İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu yayımlandı. Buna göre, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı 9 milyon 837 bin olarak gerçekleşti. TÜİK açıkladığı işsizlik verilerinde 4 milyon 511 bin kişinin işsiz olduğunu belirtmişti. İşsizliğin salgının ilk aylarından daha kötü durumda olduğuna dikkat çeken DİSK'in raporuna göre, Çalışma çağındaki 63,5 milyon kişinin sadece 18,8 milyonu kayıtlı tam zamanlı çalışıyor ve her 100 kadının sadece 16'sı kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda. TÜİK'in yüzde 13,9 olarak açıkladığı mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranının dar tanımlı olduğunu ifade eden DİSK, geniş tanımlı işsizlik oranının yüzde 27,4 olduğunu açıkladı. Dar ve geniş işsizlik arasındaki farkın 13,5 puana yükseldiğine dikkat çekilen raporda, 'Dar ve geniş işsizlik arasındaki makasın bu denli açılmasının en önemli nedeni salgın dönemindeki işten çıkarma yasağının dar tanımlı işsizliği sınırlı düzeyde tutmuş olması ve işbaşında olunan sürenin azalmasıdır. Böylece dar tanımlı işsizlik sınırlı kalırken geniş tanımlı işsizlik fırlamıştır' denildi.
'GENİŞ TANIMLI İŞSİZ SAYISI 9 MİLYON 837 BİN'
Raporu hazırlarken 'Kayıtlı ve Tam Zamanlı İstihdam (KATİ)' başlıklı yeni alternatif bir istihdam hesaplaması kullandıklarını belirten DİSK, 'TÜİK verilerinden hareketle yaptığımız hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı Nisan 2021'de 9 milyon 837 bin olarak gerçekleşti. Nisan 2020'de 9 milyon 187 bin mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı son bir yılda 650 bin kişi arttı' dedi. TÜİK ise resmi işsiz sayısını 4 milyon 511 bin olarak açıklamıştı.
'KADIN İŞSİZLİĞİ ZİRVEDE'
Geniş tanımlı işsizliğin kadınlarda yüzde 33,4 olduğuna yer verilen raporda, tüm işsizlik türlerinde kadın işsizliğinin çok daha yüksek olduğuna dikkat çekiliyor. Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım hizmetleri devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır' diyen DİSK raporda işsizlikle mücadele için önerilerini ise şöyle sıralıyor:
• İşten çıkarmalar Kovid-19 süresince kesin olarak yasaklanmalı.
• İş Yasası'nın 25/2 Maddesi yeniden düzenlenmeli ve keyfi işten çıkarmalar sona ermelidir.
• İşsizlik sigortası ödeneğinden yararlanma koşulları ve ödenek miktarı iyileştirilmelidir.
• Kovid-19 koşullarında İşsizlik Sigortası Fonu ödeneklerinden yararlanmada ön koşul aranmamalıdır.
• İşsizlik Sigortası Fonu'nun amaç dışı kullanımına son verilmelidir. Fon'dan işverenlere dönük teşvik ve destekler sona erdirilmelidir.
• 'Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması' ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.
• İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
• İş başında eğitim adı altında çırak, stajyer, kursiyerlerin ve bursiyerlerin ucuz işgücü deposu olarak kullanılması uygulamasına son verilmelidir.
• Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır.
• Güvencesiz çalışma biçimlerine son verilmeli, tüm taşeron işçilere kadro verilmelidir. Kamu taşeron işçileri kamu işçisi olarak kadroya alınmalıdır.
• Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 'insana yaraşır iş yaklaşımı temelinde herkese güvenceli ve nitelikli işler sağlanmalıdır.
• Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
