Kanada, Avustralya, Fransa, Almanya, Japonya, Güney Kore ve Birleşik Krallık Dışişleri Bakanları, İsrail'in Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansının (UNRWA) faaliyetlerini yasaklama çabalarına ilişkin ortak yazılı açıklama yayımladı.
Açıklamada, "Bizler UNRWA'nın ayrıcalık ve dokunulmazlıklarının kaldırılmasını, İsrail devlet kurumları ve yetkilileri ile temasın yasaklanmasını, UNRWA'nın İsrail'de herhangi bir şekilde bulunmasının yasaklanmasını amaçlayan ve İsrail Meclisi tarafından değerlendirilecek yasa tasarısından duyduğumuz ciddi endişeyi ifade ediyoruz." değerlendirmesi yer aldı.
UNRWA'nın Gazze, Doğu Kudüs, Batı Şeria ve tüm bölgedeki Filistinli mültecilere hayat kurtarıcı insani yardım ve temel hizmetler sağladığına işaret edilen açıklamada, UNRWA'nın çalışmaları olmaksızın bu tür yardım ve hizmetlerin sağlanmasının ciddi şekilde engelleneceği ve özellikle Gazze'nin kuzeyinde zaten kritik olan ve hızla kötüleşen insani durum üzerinde yıkıcı sonuçlar doğuracağı belirtildi.
Açıklamada, UNRWA, diğer BM kuruluş ve ajanslarının görevlerini etkin şekilde yerine getirerek insani yardım ve desteklerini en çok ihtiyaç duyanlara tam olarak ulaştırabilmelerinin hayati önem taşıdığı kaydedildi.
İsrail hükümetine uluslararası yükümlülüklerine uyması çağrısı yapılan açıklamada, UNRWA'nın yetki ve ayrıcalıklarına dokunulmaması gerektiği vurgulandı.
İsrail UNRWA'nın faaliyetlerini yasaklamayı hedefliyor
Knesset'te gelecek günlerde görüşülmesi beklenen yasa tasarısıyla UNRWA’nın İsrail "egemenliğindeki topraklarda" faaliyet göstermesinin yasaklanması hedefleniyor.
Buna göre tasarıyla BM ajansının işgal altındaki Doğu Kudüs'teki tek mülteci kampı Şufat Mülteci Kampı'ndaki faaliyetleri tamamen durdurulacak ve Kudüs’teki Eski Şehir’de bulunan UNRWA sağlık kliniği kapatılacak.
İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda 231 UNRWA çalışanını öldürmüştü.
UNRWA'nın işlevi ve İsrail'in iddiaları
BM üyesi devletlerin gönüllü katkılarıyla finanse edilen UNRWA, faaliyetlerine başladığı 1950'den bu yana Filistinli mültecilere gıda, sağlık, eğitim, barınma gibi insani yardımları sağlayan ana kuruluş konumunda bulunuyor.
Ajans bugün 5,9 milyon Filistinli mülteciye destek sağlıyor.
UNRWA, yaklaşık 74 yıldır Filistinlilerin yaralarını sarmaya çalışırken, bu süreçte tesisleri defalarca İsrail tarafından vuruldu, tonlarca gıda ve ilaç yok edildi.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, İsrailli yetkililerin UNRWA personelinin "terör örgütleriyle bağlantıları olduğu" ve "7 Ekim saldırılarına karıştığı" yönündeki iddialarının acilen soruşturulmasını istemişti. UNRWA da İsrail'in iddialarına yönelik soruşturma başlatmıştı.
Bağımsız İnceleme Grubu, Gazze'de yaklaşık 13 bin personeli bulunan UNRWA'nın "tarafsız şekilde çalışabilme kapasitesini" araştırırken, İsrail'in 7 Ekim saldırıları kapsamında 12 UNRWA çalışanına yönelttiği iddialar BM İç Gözetim Hizmetleri Ofisi (OIOS) tarafından yürütülüyor.
Bağımsız İnceleme Grubu, 20 Mart 2024'te yayımladığı ara raporda, UNRWA'nın tarafsızlık ilkesini uygulamak için gerekli mekanizmalara sahip olduğuna ve bazı alanların geliştirilebileceğine işaret etmişti.