Salgın hastalıkların tarihin seyri üzerinde yaptığı etkilerle ilgili bir önceki yazımızda Birinci Dünya Savaşı sırasında savaşan ordular arasında yayılan ve savaşta ölenlerden daha fazla insanın ölümüne yol açan 'İspanyol gribi' üzerinde durmuş, Mustafa Kemal Paşa'nın da Anadolu'ya geçiş hazırlıkları yaptığı bir dönemde İstanbul'da bu hastalığa yakalanıp atlattığını aktarmıştık...
Günümüzde yaşanan koronavirüs salgını da hiç kuşkusuz insanlık tarihi üzerinde belirli bir etki yapacaktır...
Görünen o ki, bu etki, siyasal ve ekonomik olmakla kalmayıp, toplumsal ve teknolojik alanları kapsayacaktır.
***
Öncelikle, bu salgının da bir 'savaş ortamı' içinde patlak verdiğini hatırlatalım...
Gerçi bu savaş, Birinci Dünya Savaşı gibi büyük devletlerin ordularının karşılıklı yürüttükleri bir savaş değil, 'ekonomik' bir savaştır; ama yine de dünyanın en güçlü iki devleti ABD ve Çin arasında yürütüldüğü için tüm dünyayı etkilemeye devam etmektedir...
Öyle olduğu içindir ki, virüsün ortaya çıktığı ilk günden bu yana ABD, bu salgının sorumluluğunu Çin'in üzerine yıkmaya çalışmaktadır.
***
Kısaca hatırlatalım:
Bilindiği gibi 'İspanyol gribi', aslında İspanya'da ortaya çıkmış değildi... Korona benzeri bir virüsün yol açtığı bu hastalık, ilk kez ABD ordusu içinde ortaya çıkmış, oradan diğer ordulara, ve daha sınra sivil halka yayılmıştı... Ne var ki, savaş koşulları içinde hiçbir devlet bu hastalığa 'ev sahipliği' yaptığını kabul etmek istememiş, sonunda 'ihale', hastalığın sıradan bir grip olmadığını kabul eden ilk devlet olan İspanya'nın üzerine kalmıştı...
Koronavirüs de ilk olarak Çin'in Wuhan kentinde 'teşhis' edildiği için ABD Başkanı Trump, bu hastalığın 'Çin virüsü' olarak adlandırılması için yoğun bir çaba harcamıştır... Trump, Çin'in verdiği üç bin civarında kaybı, bu ülkenin 'salgın hastalıklarla baş edemeyen geri bir üçüncü dünya ülkesi' olduğu iddiasını 'kanıtlamak' için kullanmış, bu arada, Çin'in 'Dünya Sağlık Örgütü ile işbirliği yaparak virüsün yayılmacı özelliklerini gizlediği' iddiasını ortaya atarak bu örgüte yaptığı yardımı durdurmuştur ...
Buna karşılık Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien, bu iddiaya, hastalığı Çin'e salgından birkaç ay önce Wuhan kentinde düzenlenen 2019 Dünya Askeri Olimpiyat Oyunları'na katılan Amerikalı asker sporcuların getirmiş olabileceğini öne sürerek yanıtlamıştır... 'Salgını Vuhan'a getiren ABD ordusu olabilir.' diyen Licien, Twitter'daki hesabından, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) Direktörü Robert Redfield'in görüntülerine yer verilen bir video paylaşmış ve Redfield'in daha önce gripten öldüğü düşünülen bazı ABD vatandaşlarında Kovid-19 saptandığı sözlerini hatırlatmıştır.
***
Aradan geçen zaman içinde Çin'in hastalığı durdurması, buna karşılık ABD'nin hastalık nedeniyle dünyanın en çok kayıp veren ülkesi haline gelmesi, bu konudaki polemikleri, (isterseniz buna 'komplo teorilerini' de diyebilirsiniz) ortadan kaldırmamış, aksine daha da kızıştırmıştır...
Ancak hastalığın kökeni karanlıkta kalsa da bir gerçek giderek daha açık bir biçimde ortaya çıkmaktadır: Salgın, ABD'nin 'küresel liderlik' iddialarına vurulan yeni bir darbe olmuştur...
Bu saptama, geçtiğimiz günlerde Fransız Le Monde gazetesinde yayınlanan bir başyazıda 'Koronavirüs, bildiğimiz haliyle dünya düzeninin sonunu getirdi; lider artık ABD değil' başlığıyla dile getirilmiştir. ABD'nin artık dünya lideri rolünü oynayamadığıni vurgulayan yazıda, 'Washington son yıllarda bu rolden git gide uzaklaşmıştı, ABD'yi güçten düşüren mevcut kriz (koronavirüs pandemisi) ise ülkeyi bu rolü oynama imkanından nihai olarak mahrum bıraktı' ifadesi yer almaktadır.
(Devam edecek)
