Muhammed Ali YAHŞİ
TÜİK her yıl yaptığı Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması’nın 2023 yılı sonuçlarını açıkladı. Türkiye’deki internet kullanım oranı ve en çok kullanılan sosyal medya platformları belli oldu. Yapılan araştırmaya göre internete erişim imkanı olan hanelerin geçtiğimiz yıla göre yüzde 1,4 artarak yüzde 95,5’e yükseldi. İnternet kullanan kişilerin oranı ise yüzde 87,1’e yükseldi. Erkeklerin internet kullanım oranı 2023 yılında yüzde 90,9 olurken kadınların ise yüzde 83,3 olarak açıklandı.
EN ÇOK KULLANILAN UYGULAMA YİNE WHATSAPP OLDU
Bireylerin en fazla kullandıkları sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları yüzde 84,9 ile WhatsApp, yüzde 69,0 ile YouTube ve yüzde 61,4 ile Instagram oldu. Böylelikle geçen yıl olduğu gibi Whatsapp yine en fazla kullanılan sosyal medya ve mesajlaşma uygulaması olarak kaydedildi. En fazla kullanılan sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları cinsiyete göre incelendiğinde; erkeklerin en fazla yüzde 88,7 ile WhatsApp, yüzde 72,6 ile YouTube ve yüzde 63,5 ile Facebook uygulamalarını, kadınların ise yüzde 81,1 ile WhatsApp, yüzde 65,4 ile YouTube ve yüzde 59,3 ile Instagram uygulamalarını kullandığı görüldü.
İNTERNETTEN ALIŞVERİŞ YÜZDE 49,5’E YÜKSELDİ
Son 12 ayda internet kullanan bireylerin özel kullanım amacıyla mal veya hizmet satın alma ya da sipariş verme (e-ticaret) oranı, 2022 yılında yüzde 46,2 iken 2023'de yüzde 49,5 oldu. Cinsiyete göre internet üzerinden mal veya hizmet satın alma ya da sipariş verme oranı erkeklerde yüzde 52,4 kadınlarda yüzde 46,6 olarak tespit edildi. En son mal veya hizmet satın alma ya da sipariş verme zamanlarına göre incelendiğinde, bireylerin yüzde 38,0'ının son 3 ay içinde (2023 yılı ilk 3 ayı) mal veya hizmet satın aldığı ya da sipariş verdiği görüldü.
İNTERNETTEN EN ÇOK GİYİM, AYAKKABI VE AKSESUAR ALINDI
2023’ün ilk 3 ayı içerisinde internet üzerinden alışveriş yapanların en fazla satın aldığı ürünler yüzde 75 ile giyim, ayakkabı ve aksesuar kategorisinde oldu. Bunu, yüzde 47,6 ile lokantalardan, fast food zincirlerinden, catering şirketlerinden yapılan teslimatlar, yüzde 37,1 ile gıda ürünleri, yüzde 32,2 ile kozmetik, güzellik ve sağlık ürünleri ve yüzde 28,8 ile temizlik ürünleri, kişisel bakım malzemeleri takip etti.
Bu bireyler cinsiyete göre incelendiğinde; erkeklerin yüzde 69,3'ü giyim, ayakkabı ve aksesuar, yüzde 48,9'u lokantalardan, fast food zincirlerinden, catering şirketlerinden yapılan teslimatları ve yüzde 37,2'si gıda ürünleri; kadınların yüzde 81,7'si giyim, ayakkabı ve aksesuar, yüzde 46,4'ü kozmetik, güzellik ve sağlık ürünleri ve yüzde 46,4'ü lokantalardan, fast food zincirlerinden, catering şirketlerinden yapılan teslimatları satın aldı.
E-DEVLET KULLANANLARIN ORANI YÜZDE 73,9
Son 12 ay içinde özel amaçla resmi makamların web sitelerini ve uygulamalarını kullanan ve İnternet üzerinden kamu hizmetlerinden yararlanan bireylerin oranı yüzde 73,9 olarak gerçekleşti. E-devlet hizmetlerini kullanım amaçları arasında, yüzde 69,6 ile resmi makamlar veya kamu hizmetleri tarafından kendisi hakkında saklanan kişisel bilgilere erişme ilk sırayı aldı. Bunu, yüzde 51,3 ile kamu kurumlarından veya kamu hizmetlerinden bir randevu alma veya rezervasyon yaptırma ve yüzde 48,2 ile kamu kuruluşlarına ait web sitelerinden bilgi edinme takip etti.
EN FAZLA ALINAN DİJİTAL İÇERİK DİZİ-FİLM OLDU
İnternet üzerinden 2023 yılının ilk 3 ayında mal veya hizmet satın alan ya da sipariş veren bireylerin en fazla satın aldığı veya abone olduğu dijital içerik, yüzde 30,7 ile film, dizi izleme hizmeti veya indirme oldu. Bunu, yüzde 30,1 ile müzik dinleme hizmeti veya müzik indirme ve yüzde 17,7 ile yazılım indirme (sürüm yükseltmeleri dahil) takip etti.
Bu bireylerin en fazla satın aldığı çevrim içi hizmetler ise yüzde 25,0 ile web sitesi veya uygulama üzerinden ulaşım hizmeti (otobüs, tren, uçak ve gemi bileti) satın alımı, yüzde 15,2 ile kültürel etkinliklere (sinema, tiyatro, konser, fuar vb.) bilet alma ve yüzde 13,5 ile internet veya mobil telefon bağlantı aboneliği oldu.
İnternet üzerinden son 3 ay içinde eğitim, mesleki veya özel amaçlar için öğrenme faaliyeti gerçekleştiren bireylerin oranı, 2022 yılında yüzde 15,9 iken 2023 yılında yüzde 2,8 artarak yüzde 18,7 olarak gerçekleşti. Bu oran 2023 yılında erkekler için yüzde 18,1 kadınlar için ise yüzde 19,4’e karşılık geldi.
EN ÇOK KARŞILAŞILAN SORUN YAVAŞ TESLİMAT
Son 3 ay içinde web sitesi veya mobil uygulama üzerinden yaptığı satın alma işleminde bir sorun yaşayan bireylerin oranı 2023 yılında yüzde 27,1 oldu. En fazla karşılaşılan sorunlar sırasıyla yüzde 13,6 ile teslimatın belirtilenden daha yavaş olması ve yüzde 11,1 ile yanlış veya hasarlı mal/hizmet teslimi oldu.