Hükümetin 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nın 100’üncü yılı nedeniyle çalışmayan emeklilere tek seferlik 5 bin liralık ikramiyeyi halen alamayan çalışmayan emeklilerin olduğunu biliyor musunuz?
Bugün sayıları 15 milyon 120 bini bulan toplam emekli sayısının emekli olduğu halde geçinemediği için çalışan 1 milyon 877 bini hariç, geri kalanlarının ekonomik durumun ne kadar kötü olduğunu biliyor ki hükümet, Cumhuriyetin 100’üncü yılı gibi pembe tablolar çizerek 5’er bin lira vereceğini söylüyor. Aslında 2008’den bu yana perişan ettiği emeklilere 5 bin lira sus payı vermeye çalışıyor.
Ama sus payı verme işini de beceremiyor.
Çünkü emekli kesiminde sesler yükselmeye başlayınca, şimdilerde çalışan çalışmayan ayırımı yapılmadan bütün emeklilere 5 bin liranın verilmesi kararına gerek görüldü. Bugünlerde TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda görüşülmekte olan torba tasarıya çalışan emeklilere de ödenmesi konusunun bir önerge ile eklenmesi bekleniyor.
Gerçi komisyonda toplantısı esnasında 2024 yılı bütçe görüşmeleri sonrası bu düzenlemenin TBMM Genel Kurulu'nda ele alınması yönünde lafların da olduğunu belirtelim.
Şimdi sizlere çalışmadığı halde kamudan emekli olan kişinin neden 5 bin liralık ödemeyi alamamasını anlatayım.
Geçen hafta bir okurumuzun kamudan yani 657 sayılı yasa kapsamında çalışan eşinin halen 5 bin lirasını alamadığını, bunu sorduklarında ise “Eşiniz halen 4/1-c’li olarak çalışıyor göründüğü için alamıyor” lafını duyduklarını anlatması ile öğrendim. Okurumuz, “Ama nasıl olur eşim emekli hem de 3 yıldır emekli ve ev hanımı artık” dediğim halde özetle ‘derdinizi gidin Marko paşaya anlatın’ lafını yediklerini söyledi.
Peki çalışmadığı halde kamudan emekli olan personel neden alamıyorlar? diye biz de soruşturduk.
İşte bu kritik sorunun cevabı kamudaki 657 sayılı yasanın 4/a-b-c maddesi ile 5510 kanunun 4/1-c maddesinin karıştırılması olduğunu belirtelim. Kamu kurumları eski personellerini aldıkları 5510 4/1-c sisteminde aktif sigortalılıkları kapatmadıkları için emekli olduğu halde halen 'çalışıyor' görünmelerinden kaynaklanıyormuş.
Peki nedir bu 657’nin 4/1- c maddesi?
Bunun aslı 5510 sayılı yasanın 4/1-c maddesidir. Devlet memuru olarak hizmet eden kadrolu çalışanları kapsar. Ayrıca Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığı'nın ortak görüşüne göre belirli bir adet ve ücret sınırı içinde sözleşme ile çalışanlar da bu gruba dahildir.
Eee.. çalışanları kapsayan bir uygulamaya çalışmayan kamu emeklisi nasıl sokulmuş ki dediğinizi duyar gibiyim.
İşte bunu hakikaten sosyal güvenlik uzmanı dostlar da anlatamadılar bana…
SGK ise “kamu kurumları 4/c statüsüne aldıkları bu eski personelleri ile ilgili 5510 4/c sisteminde aktif sigortalılıkları kapatmadıkları için biz de halen çalışıyor görünüyorlar. Biz de kurumları uyarıyoruz 4C sistemini kapatın ki biz de kimler emekli olanları anlayalım diyoruz. Dolayısıyla sistemi de ayda bir açtığımız için 5 bin lira emekli ikramiyesini alamayan kişiler önümüzdeki ay (Aralık) alacak” dediler.