Ebru APALAK
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM), “İkinci Çeyrekte Büyüme” başlıklı bir rapor yayımladı. Üniversitenin İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi’nde Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ozan Bakış ile Araştırma Görevlisi Betül Akbulut’un kaleme aldığı, kesinleşen Mayıs, Haziran ve kısmen açıklanan Temmuz ayı Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) öncü göstergeleri ile yaptıkları hesaplamalardan oluşan raporda Türkiye ekonomisinin 2023 yılının ikinci çeyreğinde 2022 yılının aynı çeyreğine göre yüzde 4,5 oranında büyüyeceği ve GSYH’nin yüzde 1,7 artacağı öngörüsü yer aldı. Raporda önümüzdeki yılın yatırım beklentilerindeki yüzde 5,4’lük azalışa dikkat çekildi.
ÖTV İLE KAMU TÜKETİM HARCAMALARINDA ARTIŞ BEKLENİYOR
Bu yılın ikinci çeyreğinde 2022’nin ikinci çeyreğine kıyasla tüketim malları ithalatında yüzde 8,8 ve kamu tüketim harcamalarında yüzde 7,8, konut kredilerinde yaklaşık yüzde 3,5’lik bir artış beklendiği kaydedildi. İkinci çeyrekte dayanıklı tüketim malları üretim endeksinde yüzde 4, Özel Tüketim Vergisi’nde (ÖTV) yüzde 35,9, kamu tüketim harcamalarında yüzde 47,4 artış öngörüldüğü ifade edildi. İthal tüketimle ithal yatırım mallarında da artış bekleniyor.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriye göre, 2023’ün ikinci çeyreğinde yatırım malı ithalatında yüzde 4, kamu yatırım harcamalarında yüzde 6,2’lik artış beklentisi kayda geçirildi.
Geçen yılın aynı çeyreğine göre dayanıksız tüketim malları üretim endeksinde yüzde 5,3 azalış öngörüldüğü belirtildi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriye göre, 2023’ün ikinci çeyreğinde perakende sektörünün stok seviyesinin yüzde 4,5 azaldığı ifade edildi.
ALTIN DIŞI İHRACAT 2022’YE GÖRE AZALDI
Rapora göre aynı dönemde mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış altın dışı dış ticaret sayılarına göre ihracatta yüzde 1,3’lük, ithalatta ise yüzde 2.2’lik artış bekleniyor. Altın dışı ithalatın yüzde 13,2 arttığına, hesaplamaya altın dahil edildiğinde ise ithalatta yüzde 14,6’lık artış beklendiğine işaret edildi.
Altın dışı ihracatın 2022’nin aynı döneminde yüzde 2,1, toplam ihracatınsa yüzde 5,1 azaldığı kaydedildi.
BETAM RAPORU: 2024’ÜN YATIRIM BEKLENTİLERİ DÜŞÜK
Bakış’la Akbulut, GSYH tahmininde kullandıkları diğer mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış değişkenleri değerlendirdiklerinde imalat sanayi üretim endeksi ile hizmet sektörüne talebin sırasıyla yüzde 2,5 ve yüzde 0,7’lik arttığı sonucuna vardı.
Geçen yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında elektrik tüketiminin yüzde 4,4, perakende sektörü fiyat beklentilerinin yüzde 3,3 azaldığı gözlemlendi.
Raporda gelecek bir yılın yatırım beklentilerindeki yüzde 5,4’lük azalışa dikkat çekilerek, “Kesinleşen Mayıs, Haziran ve kısmen açıklanan Temmuz ayı GSYH öncü göstergeleri ile yaptığımız hesaplamalara göre Türkiye ekonomisinin 2023 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 4,5 oranında büyümesini bekliyoruz. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerle yaptığımız hesaplamalarla ise 2023 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla GSYH’nin yüzde 1,7 artacağını öngörüyoruz.” ifadeleri kullanıldı.