Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Edirne'de 11 Balkan ülkesinden bakanlar, bakan yardımcıları ve iş insanlarının katılımıyla gerçekleştirilen 'Balkan İş ve Yatırım Forumu'na katılmak üzere kente geldi. İlk olarak Edirne Valiliği'ni ziyaret eden Bakan Bolat, ardından Kapıkule Sınır Kapısı, AK Parti İl Başkanlığı ve MHP İl Başkanlığı’nı ziyaret etti. Bakan Bolat, daha sonra, kentte bir otelde gerçekleştirilen foruma katıldı. Foruma Bakan Bolat'ın yanı sıra Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Edirne Valisi Yunus Sezer, AK Parti Edirne Milletvekili Fatma Aksal, Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren, Dış Ekonomik İlişkileri Kurulu Başkanı Nail Olpak, Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe ile çok sayıda kamu kurum ve kuruluş temsilcisi ile iş insanı katıldı.
'YAVAŞLAYAN KÜRESEL BÜYÜME İŞ BİRLİĞİ ÖNEMİNİ ARTTIRIYOR'
Bakan Bolat, forumun Türkiye ve Balkan ülkelerinin ticari ilişkileri ve karşılıklı yatırımlar alanında yeni fırsatlar oluşturmasını temenni ettiğini söyledi. Bolat, "Jeopolitik gerginlikler ve iklim değişikliği, küresel ekonomik bütünleşme için ciddi riskler oluşturmakta, geçmişteki ilerlemeleri tersine çevirme ve gelecekteki fırsatları tehlikeye atma tehdidi taşımaktadır. İklim değişikliği, halihazırda hassas olan ekonomilerde ekonomik büyümeyi tehdit etmektedir. Bölgemizde de iklim değişikliğinin etkilerini hissetmekteyiz. Son dönemde Bosna-Hersek sel felaketleriyle karşı karşıya kalmıştır. Kardeş Bosna-Hersek halkına geçmiş olsun dileklerimizi yineliyoruz. 2023 yılında olduğu gibi, 2024 yılı itibarıyla küresel ekonomik büyüme oranı yavaşlama eğilimi göstermektedir. 2023 yılında zayıf bir şekilde yüzde 3,2 olarak gerçekleşen dünya ekonomik büyümesinin 2024 yılında da aynı şekilde yüzde 3,2’lik seviyede olması öngörülmekte ve 2025 yılında ise bu büyüme oranının yüzde 3,3 olması beklenmektedir. Küresel büyüme oranının ana aktörleri gelişmekte olan ülkelerdir. Bu durum, gelişmekte olan ülkeler için iş birliği yapmanın öneminin altını çizmektedir" dedi.
'BÖLGESEL İŞ BİRLİĞİNİN DEVAMLILIĞI OLMAZSA OLMAZDIR'
Yavaşlayan küresel ekonomiye karşın dünya genelinde bölgesel iş birliklerine yönelik eğilimin gittikçe arttığını kaydeden Bolat, "Küresel gelişmeleri yakalayarak fırsatlardan yararlanmak ve tehditleri bertaraf etmek amacıyla bölgesel iş birliğimizin devamlılığı olmazsa olmazdır. Az önce bahsettiğim yakın coğrafyalarımızda devam eden savaşlar ve küresel ısınma gibi tehditleri bertaraf etmede ve barışı sağlamada bölgedeki iş birliğimizin önemi daha güçlü bir biçimde ortaya çıkmaktadır. Bu anlamda Balkan politikamızın dört ana eksenini; üst düzeyli siyasi diyalog, güvenlik, ekonomik entegrasyon ve bölgedeki çok kültürlü toplumsal yapıların korunması teşkil etmektedir" diye konuştu.
'BALKAN ÜLKELERİYLE TİCARET HACMİMİZ YÜZDE 23 ARTTI'
Bakan Bolat, bölge ülkeleri arasında ortak çıkar alanları yaratılarak mevcut iş birliğinin hızlandırılması ve kapsamlı bir bölgesel entegrasyon sağlanmasının, hedeflerinin başında geldiğini dile getirdi. Bolat, "Bu ana hedefte, Balkan ülkeleri bizim için önemli bir ticaret partneri olmaya devam etmektedir. 2023 yılına bakıldığında bölge ülkeleriyle toplam ticaret hacmimiz 34,3 milyar dolara yükselmiştir. 22,6 milyar doları, Balkan ülkelerine ihracatımız; 11,7 milyar doları Balkan ülkelerinden ithalatımızdır. 2023’te küresel mal ihracatı yüzde 5 küçülmüş ve 23,8 trilyon olarak gerçekleşmiştir. 2024 yılının üçüncü çeyreği itibarıyla bölge ülkeleriyle ticaret hacmimiz geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 23 artışla 27,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu rakamlar Balkan ülkelerimizin güçlü iş birliğine işaret etmektedir. Bölge ülkeleriyle Serbest Ticaret Anlaşmalarımız (STA) sorunsuz bir şekilde işleyerek ticaretimize katkı sağlamaya devam etmekte, gerekli görülen hususlarda güncellemeler yapılarak anlaşmalarımız çağın gerekliliklerine uygun hale getirilmektedir" diye konuştu.
'TÜRK MÜTEAHHİTLERİ BALKANLAR'DA 300'DEN FAZLA PROJE ÜSTLENDİ'
Türkiye’de özel sektör tarafından 11 Balkan ülkesine bugüne kadar 3 milyar 131 milyon dolar yatırım yapılarak üretim-istihdam imkanları sağlandığını belirten Bakan Bolat, "11 Balkan ülkesinden Türkiye’ye gelen doğrudan yatırım ise 182 milyon dolar olmuştur. Balkan ülkelerinin Avrupa kurumlarıyla bütünleşme perspektifi, bölgede istikrar ve reformların sürdürülmesi açısından önemli bir teşvik unsuru olmayı sürdürmektedir. Türkiye, Balkan ülkelerinin bu perspektifini desteklemektedir. Zira, Avrupa Birliği de barışın sağlanması, yeşil dönüşüm ve dijital ekonomi kavramlarına oldukça önem vermektedir. Türkiye, Balkanlar’da gerek altyapı gerek üstyapı itibarıyla, havaalanları, otoyollar ve köprülerden hidroelektrik ve yenilenebilir enerji santrallerine, atık su arıtma tesislerine kadar birçok önemli projeyi hayata geçirmiştir. 2023 yılında AB’ye aday Balkan ülkelerine Türkiye'den toplamda 2 milyar dolardan fazla yatırım yapılmıştır. Bugüne kadar Türk müteahhitleri, 11 Balkan ülkesinde toplamda 668 projede 24,7 milyar dolarlık inşaat işi yapmıştır. Bu hususta müteahhitlik sektörümüz, ev sahibi ülkelerin kalkınmalarında önemli rol oynayan projeleriyle ön plandadır. Türk müteahhitler, havaalanları, metro sistemleri, sanayi tesisleri, doğal gaz/petrol rafinerileri, otoyollar ve enerji santralleri gibi büyük ölçekli ve katma değerli projelerle öne çıkmaktadır. 2024 yılı ekim ayı itibariyle Türk müteahhitleri, Balkanlar'da yaklaşık 10 milyar dolar değerinde 300’den fazla proje üstlenmişlerdir. Türk yatırımcılarımız ve müteahhitlerimiz üstlenecekleri yeni projelerle, AB Büyüme planı çerçevesinde, aday ülkelerin kalkınmasında ve söz konusu ülkelerin AB'ye üyelikleri sürecinde başat rol oynamaya hazırdır" ifadelerini kullandı.
'YIL SONUNDA 264 MİLYAR DOLAR MAL İHRACATINA ULAŞACAĞIZ'
Türkiye'de kişi başına düşen gelirin, 2023 yılında 13 bin doların üzerine çıktığını, ekonomisinin ise yüzde 5,1 büyüme oranı ile ilk kez 1 trilyon dolar Gayri Safi Yurtdışı Hasıla (GSYH) seviyesini aştığını dile getiren Bakan Bolat, "2023 yılında ekonomimiz yüzde 5,1 büyüme oranı ile ilk kez 1 trilyon dolar GSYH seviyesini aşmış ve kişi başına düşen gelir 13 bin doların üzerine çıkmıştır. 2024’ün ilk yarısında 1,2 trilyon dolar milli gelire ulaştık. Bu performansıyla Türkiye, dünyanın 17'nci büyük ekonomisi haline gelmiştir. 2024 yılının ikinci çeyreğinde ise Türkiye ekonomisi yüzde 2,5 GSYH büyüme oranına ulaşarak 16 çeyrek üst üste kesintisiz büyüme performansını sürdürmüştür. 2024 ilk yarı büyüme oranımız yüzde 3,8’dir. Üretim, istihdam ve yatırım odaklı güçlü kalkınma programımızın olumlu etkileri, ihracat performansımızda da kendini göstermektedir. Geçtiğimiz sene mal ihracatımız 255,6 milyar dolara ulaşmıştır. Bu yılın 3'üncü çeyreği itibarıyla, ihracatımız geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,2 artış göstererek 193 milyar dolara ulaşmıştır. Yıl sonunda 264 milyar dolar mal ihracatına ulaşacağız" diye konuştu.
'2023'TE 106 MİLYAR DOLAR HİZMET İHRACATI GERÇEKLEŞTİ'
Dış ticaret açığının 2024'ün ilk 9 ayında yüzde 31,5 oranında azalarak 87,7 milyar dolardan 60,1 milyar dolara gerilediğini de belirten Bolat, "Bu yılın eylül ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 76,8'lere yükselmiştir. Hizmet ihracatımız ise 2023 itibarıyla 106 milyar dolar gibi rekor bir seviyeye ulaşmıştır. Bu yıl bu rekoru 110 milyar dolara taşımayı hedefliyoruz. Elbette ki bu başarı, siz değerli iş insanlarımızın emekleri ve mücadeleleri ile oluyor. Bundan sonra da sizlerin ticaret diplomasisinde karşılaştıkları zorlukları gidermek adına her zaman yanınızda olacağımızı bilmenizi isterim" dedi.
Forumun açılışında konuşan Edirne Valisi Yunus Sezer de gerçekleştirilen organizasyonla Balkanlarla olan iş birliği ve ortaklığı güçlendirerek ekonomik ve kültürel bağlılığımızı derinleştirmesine fırsat sunulacağını belirtti. Sezer, "Güzel ve kadim şehrimiz Edirne, Balkanlar ve Avrupa ile yapılan ticaretin de en önemli kapılarından bir tanesidir. Yalnızca zengin, tarihiyle değil aynı zamanda tesisleri, lojistik avantajları ve bereketli topraklarıyla da yine ticaretin kalbinde yer almaya aday bir ilimizdir. Coğrafyamızın sunmuş olduğu bu imkanları en iyi şekilde potansiyele dönüştürüp değerlendirmek amacıyla bu toplantı ilimiz açısından son derece önemli bir toplantıdır" dedi.
