TBMM Genel Kurulu’nda söz alan Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu üyesi Aylin Yaman Aile Bakanlığı’nın merkezi bütçenin sadece yüzde 2,76’sını aldığına vurgu yaparak, “Bu bütçenin, mutlak değer olarak yetersizliğin ötesinde, bütçe disiplininden uzak, hedefleri ölçülebilir ve özenli olmayan yapısı nedeniyle, güven vermeyen bir bütçe olduğunu belirtmeliyim” dedi. Yaman şöyle devam etti:

“9 milyona yaklaşan 65 yaş üstü vatandaşımızın, yüzde 36’sını oluşturan 3 milyon 140 bin vatandaşımızın, gerçek bakım ihtiyacı olan 75 yaş ve üstü gruptur. Ayrıca 1,5 milyon hanede 65 yaş üstü yaşlımız tek başına yaşamaktadır ve bu grubun yüzde 75’i, güvencesizlik nedeniyle yoksullaşarak yaşlanan kadınlardır. Şu anda yaşlı bakım merkezlerinden hizmet alan sadece 14 bin 800 yaşlımız olduğunu düşünürsek eğer, sadece tek başına yaşayan 1,5 milyonluk yaşlımıza oranladığımızda bile, ki sadece tek yaşayanların ihtiyacı yoktur, yüzde 1’ine bile hizmet verilmemektedir.”

Yaşlılar bakım evinde hizmet alamıyor

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın, 2025 yılı için yalnızca 50 yaşlıya daha bakım hizmeti sunmayı hedeflediğini vurgulayan CHP’li Yaman, “Türkiye'de toplamda 461 yaşlı bakım merkezi bulunmakta olup, bu merkezlerin yaklaşık yüzde 60'ı özel sektörde faaliyet göstermektedir. Ancak, özel merkezlerin aylık ortalama ücreti 40 bin TL'yi bulurken, 4 milyon emekli yalnızca 12 bin 500 TL ile geçinmeye çalışıyor. Bu durumda, yaşlı bakım hizmetlerinden bu emeklilerin faydalanması beklenemezken, 4 bin 180 TL yaşlılık aylığı alanların hizmet alması ise neredeyse imkansız hale geliyor” dedi.

“Yerinde yaşlanmayı savunsak da, hastalık yükü fazla olan yaşlılar için bakım merkezlerine duyulan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır” uyarısı yapan Yaman, “Öte yandan, evde bakım hizmetleri son derece yetersizken, palyatif bakım sistemi neredeyse yok denecek kadar etkisizdir. Sosyal hizmet uzmanları, evde bakım ve yaşlı bakım teknikerleri, fizyoterapistler ve psikologlar gibi sağlık ve bakım alanında görev alacak uzmanlar, yıllardır atama bekliyor” diye konuştu.

Engellilikte kadınlar daha dezavantajlı

Engelli nüfusuna bakıldığında, Türkiye’de yaklaşık 10 milyon engelli bireyin olduğu tahmin ediliyor değerlendirmesinde bulunan CHP’li Yaman, “Ancak bu grubun yalnızca yüzde 20’si istihdamda yer almakta ve istihdamdaki engelli bireylerin sadece yüzde 20’si kadındır. Unutulmamalıdır ki, engellilik durumu kadınlar arasında daha yaygın bir durumdur. Yüzde 70 ve üzeri engellilik oranına sahip bireyler için belirlenen Engelli Aylığı ise sadece 5 bin 7 lira olup, tüm engellilerin yalnızca yüzde 3,5’u bu aylığı alabiliyor. Bu durum, engelli bireylerin ekonomik açıdan büyük zorluklarla karşı karşıya kaldığını göstermektedir” değerlendirmesi yaptı.

Engellilerin emeklilik şartları zorlaşıyor

Her geçen gün, engellilerin sosyal yaşama katılımı daha da zorlaştığını belirten CHP’li Yaman, “Araç kullanımından, ÖTV muafiyetine kadar pek çok alanda karşılaştıkları zorluklar artarken, gelmekte olan torba yasa ile 2008 yılı Ekim ayından önce sigortalı olan engelliler için, vergi indirimine esas engellilik derecelerine göre yaş şartı aranmaksızın emeklilik imkanı sağlanıyordu. Ancak, yeni düzenleme ile SGK tarafından yapılacak ‘çalışma gücü kaybı oranına’ göre emeklilik süreci belirlenecek ve engelliler için emeklilik şartları zorlaşacaktır” uyarısında bulundu.

Muhabir: Cemil Cahit SARAÇOĞLU