Birleşik Kamu-İş Konfederasyonunun Ar-Ge birimi KAMUAR’ın fiyatlarını Ankara’daki marketlerden düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 64 temel gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak hazırladığı gıda fiyatları endeksinin Mart 2024 sonuçları açıklandı. Buna göre açıklamada Türkiye’deki enflasyon artışına dikkat çekilerek yılın ilk üç ayında gıda fiyatlarının yüzde 22,5 oranında yükseldiği belirtildi. Gıda fiyatlarındaki yıllık artışın ise yüzde 105,1 olarak belirtildiği açıklamada, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine de yer verilerek, en zengin yüzde 20’lik kesimin tüketim harcamalarının yüzde 16,6’sını, en yoksul yüzde 20’lik kesimin ise yüzde 35,8’ini gıda için yaptığı kaydedildi.
EN FAZLA YOKSUL VATANDAŞLARI ETKİLİYOR
Bu nedenle gıda fiyatlarında Türkiye’de son 44 aydır yaşanan kesintisiz artışın en fazla sabit gelirli ve yoksul kesimleri etkilediği belirtildi. Açıklamada, şu ifadeler yer aldı:
“Yüksek enflasyon sürecinin en ağır faturasını gıda fiyatları yüzünden yoksullar ödemeye devam ediyor. Türkiye’nin, bu yanlış politikalarla yıllarca sürecek bugünkü enflasyon sarmalına sürüklendiği Eylül 2021’den bu yana gıda fiyatları yüzde 721 oranında arttı. Diğer bir ifadeyle Eylül 2021’de 100 liraya satın alınan bir gıda sepeti için vatandaşlar bu yıl mart ayında 821 lira ödemek zorunda kaldılar.
DÖRT GIDA DIŞINDAKİ TÜM GIDALARDA ARTIŞ
Birleşik Kamu-İş’in raporuna göre mart ayında ekmek, pirinç, un, bulgur grubu dışındaki tüm gıda harcama gruplarında fiyatlar bir önceki aya göre arttı. Et-balık, süt ve süt ürünleri, meyve ve sebze, gibi temel gıda maddelerinde önceki aya göre önemli artışlar yaşandı.
GIDA FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİM (Mart 2024; %) |
||||
Bir Önceki Aya Göre |
Son 3 Aylık |
Yıllık |
12 Aylık Ortalamalara Göre |
|
Ekmek, pirinç, un, bulgur, makarna |
-0,1 |
10,3 |
48,8 |
62,5 |
Et-Balık |
11,3 |
29,8 |
112,6 |
117,8 |
Süt, süt ürünleri, yumurta |
2,3 |
12,7 |
53,8 |
59,0 |
Yağ |
0,2 |
10,3 |
96,3 |
64,8 |
Meyve |
18,4 |
42,8 |
183,1 |
120,0 |
Sebze |
6,7 |
42,6 |
246,7 |
216,8 |
Bakliyat |
0,4 |
15,7 |
69,5 |
56,0 |
Diğer |
1,1 |
8,6 |
83,0 |
70,6 |
Toplam Gıda |
5,9 |
22,5 |
105,1 |
99,7 |
Ekmek, pirinç, un, bulgur fiyatları martta bulgur ve şehriye fiyatlarındaki düşüş nedeniyle bir önceki aya göre ortalama yüzde 0,1 oranında azalırken, et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 11,3 oranında artış kaydedildi. Et ve balık fiyatlarında yaşanan yıllık artış ise yüzde 112,6 oldu. Mart’ta önceki aya göre süt ve süt ürünleri ile yumurta grubu harcamaları yüzde 2,3 oranında artarken, yağ fiyatlarındaki artış yüzde 0,2 olarak gerçekleşti.
Meyve fiyatlarının yüzde 18,4 oranında arttığı Mart’ta sebze fiyatlarında, bir önceki aya göre ortalama yüzde 6,7 oranında artış kaydedildi.
Mart’ta bakliyat fiyatları yüzde 0,4, salça, zeytin, bal, çay, tuz ve benzeri işlenmiş gıda maddelerinden oluşan diğer gıda fiyatları ise yüzde 1,1 oranında zamlandı.
Vatandaşlar mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 64 gıda maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için Mart’ta, bir önceki aya göre yüzde 5,9 oranında daha fazla para ödemek zorunda kaldı.