Ulucanlar, Hacettepe Mahallesi, Salaş Sokak. Ankara’da Mimar Sinan’ın tek eseri olan Cenab-ı Ahmet Paşa Camii’nin bulunduğu sokak olarak da bilinen bu yerin bir diğer adı da HamamArkası. Ankara'nın Hamam Arkası Sokağı bu günlerde oldukça hareketli. Kapısında yazılı ‘Anne Müzesi’ni görenler, ‘Anneliğin müzesi mi olurmuş!’ diyenler bir merakla giriyor içeri. Çıkışta ise merak yerini duygusal bir ağırlığa bırakıyor. Neden mi?
İçeri adım attığınızda geniş bir avlu, avluda bir şadırvan, şadırvandan su içen kuşlar ve üzerinde asılı, yıkanmış zıbınlar karşılıyor sizi. Duvarlardaki yazılar hepsi annelerin ‘özlü sözü’niteliğinde. Bir duvarda uzayıp giden ‘hadi hadi hadi hadi…’ yazısını gördüğünüzde çocuğunuza ne çok hadi dediğinizi fark ederken, diğer duvarda ‘dırdırdır’ diye söylenen annelerin sonunda ‘haklıdır’ diyerek hep haklı çıktıkları hatırlatılıyor.
‘ATATÜRK’E AİT BEBEKLİK EŞYALARI’
Anne Müzesi annelik adına herşeyi size hatırlatıyor. Müze iki binadan oluşuyor. Ana binaya girdiğinizde sizi önce ‘ana yüreği’ karşılıyor. Beyaz bir camdan yapılmış bir büstün içinde kırmızı bir kalp. Sonrasında Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım’ın seccadesi. Atatürk'e ait zıbın ve başlık ise müzenin dikkat çeken objelerinden biri olarak karşımıza çıkıyor.
UÇANDA KUŞLARA MALUM OLSUN…
İkinci kata çıktığınızda duygusal ağırlığınız biraz daha artıyor. İşlemeli saten bir yorgan, dantelli örtü, bebek yastığına iliştirilmiş altınlar, biberonlar…Yeni doğum yapmış bir anneyi, ziyarete gelmiş hissi veriyor bu oda. Dantelli örtünün üzerindeki eski fotoğraflar, sizi çocukluğunuza; anneleri ise evlatlarına kavuştukları o anlara götürüyor. Sonra bir müzik yankılanıyor duvarlarda derinden: 'Yüksek yüksek tepelere ev kurmasınlar, aşrı aşrı memlekete kız vermesinler. Annesinin bir tanesini hor görmesinler…’ Çocuğun doğduğu o odadan çıkıp birden gelin olmuş giden bir kızın kına gecesinde alıyorsunuz soluğu. Bindallı giymiş genç kız ve annesinin veda sahnesi canlanıyor gözünüzde. Türkü biraz daha içinize işliyor. ‘Uçanda kuşlara malum olsun ben annemi özledim. Hem annemi, hem babamı, ben köyümü özledim.’
Müzede gezerkenbazen çocukluğunuz, bazen anneniz, bazen çocuğunuz, bazen anneliğiniz yakalıyor sizi. Her duyguda ‘anne’ geliyor akla. Sonra bir duvar yazısı çarpıyor yüzünüze. ‘Annesinin önce göbek bağını, sonra işaret parmağını, ardından elini tutup da gezen insan, büyüyünce ne kolay unutuyor koluna girip annesini gezdirmeyi…” Sahi nasıl unutuluyor?
FİKİR ANNESİ ŞERMİN YAŞAR
Anne Müzesi’nin kurucusu ve fikir annesi yazar Şermin Yaşar. Türkiye’nin ve dünyanın tek anne müzesi fikri kendisine ait. Müze yöneticisi Esra Eser müzeyle ilgili fikir olarak yıllardır; ama faaliyet olarak bir yıldır üzerinde çalışıldığı bilgisini veriyor. Eser, müzenin duygusal olarak ağırlığından bahsederek ‘Dramatik ve travmatik bir müze ancak unuttuğumuz duyguları hatırlatmaya çalışıyoruz’ diyor. Dünyada bir örneğinin daha olmadığını hatırlatan Eser, ‘Değer verdiğimiz her şeyi müzeleştirmişiz; ama en değerli varlığımız annelerin böyle bir müzesi yoktu. Bizde bunun gururunu yaşıyoruz.’ diye ekliyor.
ANNELİĞE DAİR HERŞEY MÜZEDE
Müzede Kurtuluş Savaşı kahramanlarından Baha Said Bey, Sanayi-i Nefise'nin kurucularından Fuat Soyhan, ünlü ressamlar İbrahim Balaban, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Fikret Otyam, Abidin Dino, Ali Demir, Hüseyin Bilişik, Mustafa Aslıer, Erol Özden ve daha pek çok isme ait tablolar bulunuyor.Burhan Alkar, Metin Yurdanur, Jale Yılmabaşar, Hüseyin Gezer gibi isimlere ait heykel ve seramik sanatı eserlerinin de sergilendiği müzede annelik teması üzerine sanata dair geniş bir koleksiyon sunuluyor. Müzede, geçmişten bugüne annelerin kullandığı ve anneliği simgeleyen eşyalar, objeler, anneliğin değerine dikkati çeken sanatsal çalışmalar, tablolar yer alıyor.
Bebeklerin kullandığı kıyafet, emzik, bez, biberon gibi eşyalar ve anne çocuk ilişkisini sanatsal bir anlatımla sunan çalışmalar da ziyaretçilere anılarını yeniden canlandırma imkânı sunuyor. Türk resim ve heykel sanatının anne çocuk, anne bebek temalı pek çok önemli eserinin de bulunduğu müzede, Türkiye'den ve farklı ülkelerden "analık madalyası" örnekleri sergileniyor. Dünya anne bebek koleksiyonunun bulunduğu salonda ise 50'den fazla ülkeye ait anne bebek temalı ve görselli antika bebekler yer alıyor.
Türkiye’de ilk kez Ankara’da açılan müzeye ilk günden itibaren ilgi yoğun. Anne Müzesi ziyaret ücretleri öğrenci 60 TL, yetişkin 120 TL. Aynı zamanda Müze’de, müze kart geçerli değil. Anne Müzesi, pazartesi günleri hariç her gün 10.00 ila 17.00 saatleri arasında ziyaret edilebilecek. Ulucanlar, Hacettepe Mahallesi Salaş Sokak’ta bulunan müzeye giderek ulaşabilirler.
FOTOĞRAF: MUHAMMED ALİ YAHŞİ
